Yusuf Alper

Yusuf Alper

Yusuf Alper, 10 Mart 1956 yılında Horasan, Erzurum'da dünyaya gelmiştir. Türk şair, yazar ve psikiyatrist.

1972 yılında Erzurum Lisesi, 1979 yılında Hacettepe Tıp Fakültesinden mezun olmuştur. Hekim olarak 1971-81 yılları arasında Bayındır Hükumet Tabipliğinde çalışmıştır. 1985-1987 yılları arasında Ege Üniversitesi Psikiyatri asistanlığının ardından 1987-1989 yılları arasında zorunlu hizmetini Muğla Devlet Hastahanesinde tamamlamıştır. Yusuf Alper, 1989 yılında itibaren görev yaptığı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde Psikiyatri Anabilim Dalı görevlisi olarak hizmetini sürdürmüş, Edebiyatçılar Derneği ve Türk Psikiyatri Derneği üyesi olmuştur.

İlk şiirleri 1975’ten başlayarak Ilgaz, Türkdili, Oluşum, Sesimiz, Dönemeç, Türkiye yazıları, Ankara Sanat, Yeni Sanat, Yusufçuk, Somut, Sözcükler vb. dergilerde yayınlandı. Yusuf Alper, şiirlerinde toplumsal bir varlık olan insanın bireysel-içsel sorunlarını, iletişimsizliklerini, toplumsal baskıların, zulmün, insanı etkileyişini Lirik ve özgün bir anlatım ile işlemiştir.

Ayrıca, şiir sorunları, şiirin oluşum süreci, yaratıcı-sanatçı psikodinamiği, yaratma süreci, yaratıcı kişilik gibi konularda da yazan Yusuf Alper, "Şimdi Hangi Irmakta" ile 1999 Orhon Murat Arıburnu Ödülleri Sabahattin Kudret Aksal Şiir Özel Ödülünü almıştır.

Şiirlerinde, toplumsal bir varlık olan insanın bireysel sorunlarını, içsel çatışmalarını, iletişimsizliklerini, hüznünü, toplumla olan çatışmalarını; toplumsal baskıların, zulmün, savaşın insanı etkileyişini lirik ve özgün bir anlatımla işlemektedir. İlk şiirleriyle önemli eleştirmenlerin dikkatini çekti. Moda şiir anlayışlarına temkinli yaklaştı. Şiirin imgeyle yazıldığını ancak şiirin ne kadar çağrışıma dayalı olursa olsun yine de bir anlam taşıyacağını savundu. Onun şiir anlayışına göre şiir bir konuyu anlatmak zorunda değildir ama her şiirin sezgisel düzeyde de olsa bir anlamı olacaktır. Cemal Süreyya'nın ikinci kitabı "zamanın kırılan aynasında" Yusuf Alper için şunları söyledi: "ve Yusuf Alper'i zamanın kırılan aynasında sevmek. Anadolu şiir duyarlığını dipten sürdürüyor Yusuf. büyük hüzün. ... genç şairler üstüne düşünelim diyorum. Kanılarımız katılaşmış ve yanlış diyorum. Karşılaştırma cesaretini göstermiyor kimse.”

"Şiirimizin lirik damarından beslenen bir şair. Çocukluk anılarına dönüş (Susarak, vb.) şiirine yeni açılımlar kazandırabilir." Ataol Behramoğlu

Sanatçı psikodinamiği, yaratma süreci, yaratıcı kişilik vb. konularda da yazılar yazan Yusuf Alper’in bu yazılarını topladığı "Şiir ve Psikiyatri Kavşağında (2001)", "Psikanaliz ve Aşk (2003)" ve "Psikolojik ve Psikodinamik Açıdan Nâzım Hikmet Şiiri (2005) " adlı deneme – inceleme kitapları yayınlanmıştır. Psikodinamik açıdan Cemal Süreyya ve şiiri adlı dosyası yayınlanma sürecindedir.

Geçimini psikiyatrist olarak sağlayan şair, 1979 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirip 1985 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde psikiyatri uzmanı, 1991 yılında da doçent, 1998’de profesör oldu. Halen aynı görevi sürdürmekte olup herkes için psikiyatri (iki arkadaşıyla birlikte) (1997), depresyon psikoterapisi (1997) ve bütün yönleriyle depresyon (1999) adlı mesleki kitapları da bulunmaktadır.


Şiir kitapları

• Kanayan Şiirler (1985), 
• Zamanın Kırılan Aynasında (1989), 
• Yaldızlı Bir Yanılsama (1994), 
• Yeryüzüne Vuran Telaş (1995), 
• Şimdi Hangi Irmakta (1999), 
• Dalgaların Sesiyle (2001),
• Giderim Giderim Dünya Yuvarlak - Bütün Şiirleri (2008),
• Yolda (2014),
• Dünyanın Gürültüsü (2016)

Hasan Basri Alp

Hasan Basri Alp doğumu 1912 Niksar, Tokat; ölümü 1945 İstanbul Emniyet Müdürlüğünde işkence ile. Türk şair.

Niksar'da doğdu. Bir süre Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinde, sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde öğrenim gördü. 1944 yılında İlerici Gençler Birliği ile
ilgili tutuklamalar sırasında İstanbul Emniyet Müdürlüğünde işkence ile öldürüldü.

Nazım Hikmet sonrası genç kuşak içinde dönemin top­lumcu dergilerinde konuşma dili özellikleri taşıyan özlü bir şiirden örnekler verdi. Görebildiğim şiirleri (bkz. Asım Bezirci, Dünden Bugüne Türk Şiiri Antolojisi), l940'1ı yıllar toplumcu şiirinin, Orhan Veli şiirinin dilinden de etkilenen genel özelliklerini taşıyor.

Orhan Alkaya

Orhan Alkaya

Orhan Alkaya, doğumu 1958, İstanbul. Türk şair, yazar, tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen ve gazeteci.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğrenim gören Orhan Alkaya, günlük gazetelerde ve dergilerde değişik sanat disiplinleri üzerine eleştiri yazıları, siyasi makaleler, denemeler yazdı. Şehir Tiyatroları’nda oyunculuk ve yönetmenlik görevlerinde bulundu. 12 Eylül Darbesi sürecinde 1402 sayılı sıkıyönetim kanunu ile görevden alınan binlerce kamu görevlisi arasında yer aldı. Sanatçı; ansiklopedi yazarlığı, gazetecilik, editörlük, danışmanlık dışında, sinema filmleri de çevirdi. Birgün gazetesinde yazıları yayımlanmakta olan Alkaya'nın, basılmış 6 kitabı bulunmaktadır. Sanatçı, 8 Ocak 2008 tarihinde İBB Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliği'ne getirildi, 29 Mayıs 2009 tarihinde görevden alındı. Türkiye'nin reyting rekorları kıran Kanal D dizisi Öyle Bir Geçer Zaman ki adlı dizide Hikmet Karcı'yı ve atv'de Al Yazmalım adlı dizide "Salih" karakterini canlandırdı.

Özellikle 90'lı yıllarda yayınlanan şiirlerindeki entelektüel birikim, kültür ve siyaset alanlarına göndermelerindeki özgünlük, bireysel ve toplumsal olanı birleştirmedeki başarısıyla kuşağının önde gelen bir şairidir.


Yönettiği Oyunlar

• Rosenbergler Ölmemeli: Alain Decaux - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2012
• Savaş ve Kadın: Matei Vișniec - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2005
• Hadi Öldürsene Canikom: Aziz Nesin - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2003
• Sersem Kocanın Kurnaz Karısı: Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1999
• Godot'yu Beklerken: Samuel Beckett - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1997
• Sahibinin Sesi: Sevim Burak - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1994
• Gölge Ustası: Yıldırım Türker \ Yeşim Dorman - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1993
• İnsan Bahçesi: Gülsün Siren Kınal - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1992
• Sığıntılar: Sławomir Mrożek - İstanbul Şehir Tiyatrosu 

Filmografisi

• İyi Saatte Olsunlar - 2004
• Sarı Tebessüm - 1992
• On Kadın - 1987
• Seni Seviyorum - 1983
• Öyle Bir Geçer Zaman ki - 2010 - Hikmet Karcı
• Al Yazmalım - 2011 - Salih
• Aşk Yeniden - 2015 - Fehmi 

Eserleri

• Türkiye Hala Mümkün, Mayıs 2002, Gendaş Kültür Yay.,
• Yenilgiler Tarihi - Cilt 1, Mayıs 2002, Telos Yay.,
• Tuz Günleri, Şubat 2001, Gendaş Kültür Yay.,
• Erken Sözler, Haziran 1999, Noyirmiyedi yayıncılık,
• Parçalanmış Divan, Bileşim Yayınları,
• A! Etika, Bileşim Yayınları.

Sunullah Arısoy

Sunullah Arısoy

Sunullah Arısoy doğumu 25 Mart 1925, Şile, İstanbul; ölümü 19 Aralık 1989, Söke, Aydın. Türk şair ve yazar.

Babasının subay olması nedeniyle çocukluk yılları Anadolu’da geçti. Diyarbakır Süleyman Nazif İlkokulu’ndan 1935 yılında mezun oldu. İstanbul Üsküdar I. Ortaokulu’ndan sonra Haydarpaşa Lisesine girdi, fakat Liseyi bitiremeden çeşitli işlerde çalışmak zorunda kaldı. Liseyi sonradan tamamlayarak Ankara Sümerbank Satın alma Müdürlüğü'nde Ticaret Şefi olarak çalıştı. Bir süre öğretmenlik yaparak hayatını kazandı. Emekliye ayrıldıktan sonra Türk Tarih Kurumu Basımevinde Müdür Yardımcılığı yaptı.

İlk şiiri Yücel Dergisi’nde yayımlandı (1941). Dost, Türk Dili, Varlık, Pazar Postası ve Akis gibi dergilerde şiirlerini yayımladı. Ulus Gazetesi'nde yazarlık yaptı. Haftalık Aktüalite Dergisi'nin başyazarlığını yürüttü. Şiir, öykü, roman, antoloji ve siyaset türlerinde eserler verdi.

Özellikle Varlık dergisi çevresinde 1950'li yılların sonlarındaki şiirleriyle adını duyuran Sunullah Ansoy'un roman ve uzun anlatı türünde de yapıtları vardır.


Eserleri

• Garipler Treni, 1948
• Muhteşem Kavga, 1951
• Mustafa Kemal Türküsü, 1953
• Yaban Mavisi, 1956
• Dışa Vuran Karanlık, 1961
• Yanlış Yaşadık, 1970
• Karapürçek, 1958
• Tedirginin Biri, 1962
• Deste, 1953
• Türk Hiciv ve Mizah Antolojisi, 1967
• Türk Hikâye Antolojisi, 1967. (Yaşar Nabi ve Mustafa Baydar'la)
• Türk Halk Şiiri Antolojisi, 1995
• Atatürk, 1987

Erdoğan Alkan

Erdoğan Alkan

Erdoğan Alkan doğumu 10 Haziran 1935, Samsun; ölümü 2014, İstanbul. Türk şair.

Şarkışla kökenlidir. Kızı Elif Su Alkan ve oğlu Tozan Alkan da şairdir. Samsun İnönü İlkokulu, Samsun Lisesi (1955), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (1960) mezunu. Samsun maiyet memurluğu ve Mesudiye, Derze, Vezirköprü, Ladik, Darende ve Esbiye kaymakamlığı (1960-65); Turizm Bakanlığı Periyodik Yayınlar müdürlüğü (1965-67); Millî Prodüktivite Merkezi uzmanlığı (1969-71); TRT Ankara Televizyonu yapımcılık ve yönetmenliği ile gazete yazarlığı (1973-93) yaptı. Belçika Tarım Bakanlığında iktisatçı olarak görev yaptı. TRT‘de ve Günaydın gazetesinde çalıştı. 12 Mart Döneminde TRT’deki görevinden uzaklaştırılınca yaşamını İstanbul Üniversitesinde öğretim görevliliği yaparak sürdürdü. Türkiye Yazarlar Sendikası, ATURJET, Mülkiyeliler Birliği üyesi oldu.

Şiir ve çevirileri 1955‘ten itibaren Türk Dili, Varlık, Yazko Edebiyat, Papirüs gibi dergilerde yer aldı. 1970 TRT Bilimsel Araştırma Ödülünü, Rimbaud‘dan Seçme Şiirler adlı çevirisiyle 1982 Yazko Çeviri Büyük Ödülünü kazandı. Yaptığı çevirilerle Batı edebiyatının ünlü şair, romancı ve düşünürlerinden birçok önemli eseri dilimize kazandırdı. 1997‘de Kör Oldum Veysel Oldum adlı radyo oyunu TRT radyolarında seslendirildi.

Gazeteci, şair, yazar, çevirmen Erdoğan Alkan, 20 Haziran 2014 günü İstanbul’da vefat etti. Cenazesi ertesi gün Dolmabahçe Camiinde öğlen vakti kılınan cenaze namazının ardından Ortaköy Mezarlığı’nda toprağa verildi. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) üyesi, Sürekli Basın Kartı sahibiydi.

“Çoğunluk, duygusal ve insancıl konulara yönelen Erdoğan Alkan, Türk dilinin kıvraklığına varabilmiş, halk şiirinin lirizmiyle modern şiirin özgürlüğünü bağdaştırmaya çalışmıştır.” (Rıza Akkoyunlu)

“Erdoğan Alkan, İkinci Yeni şiirinin genel özelliklerinden, aşırıya kaçmadan, klasik kıta düzenine bağlı kalarak yararlanmış olan bir şairdir.” (Ataol Behramoğlu)

“Sözcüklerin seçiminde, işlenişinde, söyleyişte usta. Derli toplu, durmuş oturmuş bir şair Erdoğan Alkan.” (Mehmed Kemal)

“Erdoğan Alkan’ın şiirinin en tehlikeli yanı şairini yeyip bitiren bir şiir olması. Sanki şair her şiirinde yoğun bir yaşantının özünü verirken kendi öz varlığından da bir şeyler veriyor.” (Eray Canberk)

“(Alkan) modern şiir ile halk şiiri arasında ayrım yapsa da, onun şiiri iç içe örülmüş; ’şiir, bütün sınırlarını aşıp kalbe gider’ diyebileceğimiz (kökensel) bir senteze ulaşır.

“Sfenks’teki şiirler, ruh hâli olarak, olgunluğun, dinginliğin yansıdığı şiirlerden oluşur.

“Alkan’ın sözcüklerden damıttığı sevda, insan sevgisine odaklı evrensel bir sevdadır.” (Oğuz Özdem)


Şiir

• Güneş Tozları (1958), 
• Ekuanil Çiçekleri (1964), 
• Kerem Gibi (1969), 
• Kuş Ormanı (1981), 
• Kıyı (1983), 
• Eylül Çalgıcısı (toplu şiirleri, 1985), 
• Elimde Güller ve Rüzgâr (1992), 
• Kerem Gibi (Halk Şiirleri ekleriyle birlikte, 2000), 
• Eylül Çalgıcısı (eklemelerle toplu şiirler, 2004), 
• Sfenks (2005).

Antoloji

• Bahar Şiirleri Antolojisi (T. Hayrioğlu ile, 1958), 
• Millî İnkılap Nasıl Oldu? (T. Uzunhasanoğlu ile, 1960), 
• 100 Aşk Şiiri (1998), 
• Hapishane Şiirleri (2003).

Roman

• Kör Oldum Veysel Oldum (1991).

Araştırma

• Kitle İletişim Araçları (1975), 
• Sembolizm (1985), 
• İçimizdeki İnsan (1992), 
• Ateş Hırsızı Arthur Rimbaud (1993), 
• Düş Gezgini Gérard de Nerval (1994), 
• Karanlıklar Prensi Baudelaire (1995), 
• Şiir Sanatı (1995, eklemelerle 2005), 
• Paris Komünü ve Komün Şairleri (1996), 
• 1789 Devrim Şarkıları (1997), 
• Baudelaire ve Satanizm (1999), 
• Hapishane Şiirleri (2002), 
• Elsa’nın Mecnunu Aragon (eklemelerle, 2003), 
• Alevî Mitolojisi (2005), 
• Arthur Rimbaud Yaşamı Sanatı Şiirlerinden Örnekler (2005).

Anı

• Âşık Veysel‘den Nükteler (2001).

Maya Angelou

Maya Angelou (Marguerite Ann Johnson, doğumu 4 Nisan 1928 - ölümü 28 Mayıs 2014) Afroamerikan yazar, şair, dansçı, aktris ve şarkıcı. Angelou, yedi tane otobiyografi, üç tane deneme, birkaç tane şiir kitabi yayınlamıştır. Ayrıca Maya Angelou’nun elli yıldan fazla bir süreyi kapsayan kariyerinde birçok oyun, film ve televizyon gösterisi bulunmaktadır. Düzinelerce ödül ve otuzdan fazla onursal doktora derecesi almıştır. Angelou kendi çocukluğunu ve yetişkinlik çağının ilk dönemlerini konu alan otobiyografileri ile tanınmaktadır. Otobiyografilerinden ilki ‘I Know Why the Caged Bird Sing',(1969), 17 yaşına gelene kadarki hayatini anlatmaktadır. Bu otobiyografi Angelou'ya uluslararası tanınırlık ve beğeni getirmiştir.

Angelou, şair ve yazar olmaya genç bir yetişkin olarak yemek yaparak, para karşılığı ilişkiye girerek, gece kulübü dansı ve performansçısı, Porgy ve Bess opera oyunculuğu, Southern Christian Leadership Conference koordinatörlüğü ve sömürgeciliğin sonlandırma günlerinde Mısır ve Gana'da gazetecilik gibi bir seri uğraş sonrası başladı. Ayrıca Angelou aktörlük, yazarlık ve oyun, film, halk televizyonu programlarının yönetmenliğini yaptı. 1982 yılından sonra North Carolina Winston-Salem de bulunan Wake Forest Universitesi'nde eğitim verdi. Burada ilk ömür boyu Amerikan araştırmaları Reynolds profesörlüğünü aldı. Angelou sivil hak mücadelesinde çok aktif bir kişilikti. Martin Luther King Jr. ve Malcolm X ile birlikte çalıştı. 1990 lardan sonra Angelou yaklaşık elli farklı konuşmada bulundu ve konumsularda görünmeye seksenli yaslarına kadar devam etti. 1993 yılında Angelou kendi şiirini "On the Pulse of Morning" başkan Bill Clinton’nın göreve başlama töreninde okudu. Bu şiir okuma 1961 yılında şair Robert Frost'un John F. Kennedy'nin göreve başlama töreninde şiir okumasından sonra bir ilkti.

'I Know Why the Caged Bird Sings' kitabini yayınlanması ile birlikte Angelou kendi hayatini açık olarak tartıştı. Angelou siyahilerin ve kadınların sözcüsü olarak saygınlık kazandı. Angelou yaptığı çalışmalarında siyahilerin kültürlerini savunmayı dikkate aldı. Amerika’daki bazı kütüphanelerin Angelou’nun kitaplarını engelleme girişimine rağmen, çalışmaları okullarda ve üniversitelerde yaygın olarak kullanıldı.

Bir kapıcı ve donanma diyetisyeni olan Bailey Johnson ile hemşire ve krupiye olan Vivien (Baxter) Johnson'ın ikinci çocuğu olarak 4 Nisan 1928 tarihinde St. Louis, Missouri'de doğmuştur. Büyük kardeşi Bailey Jr. ona ''Maya'' takma adını veren kişidir. Angelou üç ve büyük kardeşi dört yaşındayken ebeveynlerinin sorunlu evliliği sona erdi, ve babaları onları Stamps, Arkansas'taki babaanneleri Annie Henderson'ın yanına gönderdi. Devrin diğer Afroamerikalılarının yaşadığı zor koşullara nazaran, Büyük Depresyon ve 2. Dünya Savaşı'nın zorlu ekonomik şartlarını büyükannesi, zekice ve dürüst yatırımları sayesinde sıkıntısız, finansal olarak zenginleşerek atlatmıştır. Çünkü sahip olduğu markette insanların ihtiyaç duyduğu temel yaşam ürünleri satıyordu.

Dört yıl sonra babaları habersizce Stamps'a geldi ve onları annelerinin yanına St. Louis'e geri götürdü. 8 yaşında annesiyle birlikte yaşarken, annesinin erkek arkadaşı Freeman tarafından cinsel istismara ve tecavüze uğradı. O, olayı kardeşine kardeşi de bütün aileye anlattı. Freeman suçlu bulundu ve yalnızca bir gün hapis yattı. Salındıktan dört gün sonra, muhtemelen Angelou'nun amcaları tarafından, öldürüldü. Angelou beş yıl kadar suskunlaştı. Belirttiği üzere: ''Sesimin onu öldürdüğünü düşündüm. O adamı ben öldürdüm, çünkü adını söyledim. Tekrardan hiç konuşmamayı, çünkü sesimin birini öldüreceğini düşündüm.'' Angelou hakkında biyografi yazan Marcia Ann Gillespie ve iş arkadaşlarına göre Angelou, bu sessizlik döneminde o fevkalade hafızasını, kitaplara ve edebiyata olan sevgisini, ve çevresindeki dünyayı dinleme ve gözlemleme kabiliyetini geliştirdi.

Edip Cansever

Edip Cansever, 8 Ağustos 1928’de İstanbul’da doğdu. İstanbul Erkek Lisesi’ni bitirdi. Kapalıçarşı’da turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başladı. 1976’dan sonra yalnızca şiirle uğraştı. Bodrum'da tatildeyken beyin kanaması geçirdi, tedavi için getirildiği İstanbul'da 28 Mayıs 1986’da yaşamını yitirdi.

Yaşamı

İlk şiiri 1944'te İstanbul dergisinde yayınlandı. Yücel, Fikirler, Edebiyat Dünyası, Kaynak dergilerinde çıkan ilk gençlik şiirlerini "İkindi Üstü" kitabında topladı. Bu şiirlerde varlıklı, her şeye yaşama sevinciyle bakan bir gencin avarelikleri, duyguları ön plandaydı. 1951'de "Nokta" dergisini çıkardı. Bu dergi genç şairlerle ve yazarlarla tanışmasını sağladı. İlk kitabından 7 yıl sonra yayınladığı "Dirlik Düzenlik" bu dönemin ürünüdür. Bu kitaptaki şiirlerde düşünceyi dil içinde eritmeye yönelen, özlü bir söyleyiş ve çarpıcı biçim arayan, toplumsal eleştiri için mizah aracını kullanan bir tutum görüldü. 1957'de yayınlanan "Yerçekimli Karanfil" ile kendisine özgü bir şiir evreni kurdu. İkinci Yeni akımının özgün örneklerini verdi. Yenilik, Pazar Postası, Yeni Dergi gibi dönemin sanat yayınlarında şiirsel canlılığı besleyen şairlerden biri oldu. Şiirinde zamanla sevinç yerini bunalıma, toplumsal dengesizlikleri eleştirme kaygısı yerini yıkıcı bir umutsuzluğa bıraktı. "Dize işlevini yitirdi" gerekçesiyle yeni arayışlara yöneldi. Şiirde tiyatrodan esinlenen diyaloglar kullandı. "Nerde Antigone", "Tragedyalar", "Çağrılmayan Yakup" bu dönemin ürünleri. Yine de İkinci Yeni içindeki bazı şairler gibi anlamsızlığı savunmadı. Kapalı, anlaşılması güç, yine de anlamdan ayrılmayan bir şiire yöneldi. Çok farklı imgeler kullanırken bile düşünce öğesini gözardı etmedi. Yapıtlarına tutarlı bir bütünlük kazandırdı. Şiirinde düzyazı olanaklarını kullanmaktan da çekinmedi. Yalnız şiirleriyle değil tepkileri ve yaşama biçimiyle de kendisinden söz ettirdi. Sürekli yazan, yayınlayan bir şair olarak ilgileri hep üstünde tuttu.

Eserleri

Şiir Kitapları

• İkindi Üstü (1947)
• Dirlik Düzenlik (1954)
• Yerçekimli Karanfil (1957)
• Umutsuzlar Parkı (1958)
• Petrol (1959)
• Nerde Antigone (1961)
• Tragedyalar (1964)
• Çağrılmayan Yakup (1966)
• Kirli Ağustos (1970) 
• Sonrası Kalır (1974)
• Ben Ruhi Bey Nasılım (1976)
• Sevda ile Sevgi (1977)
• Şairin Seyir Defteri (1980)
• Yeniden (1981)
• Bezik Oynayan Kadınlar (1982)
• İlkyaz Şikayetçileri (1984)
• Oteller Kenti (1985)

Hikaye, Roman

• Gül Dönüyor Avucumda (Ölümünden sonra, 1987)
• Şiiri Şiirle Ölçmek: Şiir Üzerine Yazılar, Söyleşiler, Soruşturmalar. Hazırlayan: Devrim Dirlikyapan. Yapı Kredi Yayınları, 2009.

Ödüller

• 1958 Yeditepe Şiir Armağanı: "Yerçekimli Karanfil"
• 1977 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü: "Ben Ruhi Bey Nasılım"
• 1982 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü: "Yeniden"

Hilmi Yavuz

Hilmi Yavuz 14 Nisan 1936'da İstanbul’da doğdu. Kabataş Erkek Lisesi'ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ndeki eğitimini yarıda bıraktı. İngiltere'ye gitti. BBC'nin Türkçe bölümünde çalıştı. Londra Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Türkiye'ye döndükten sonra çeşitli yayınevleri ve ansiklopedilerde görev aldı. Cumhuriyet, Milliyet, Yeni Ortam gazeteleri ve çeşitli dergilerde "Ali Hikmet" imzasıyla inceleme, eleştiri ve denemeler yazdı. Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. İlk şiirleri Kabataş Erkek Lisesi'nde edebiyat öğretmeni Behçet Necatigil yönetiminde çıkan "Dönüm" dergisinde yayınlandı. Bu dönemde daha çok İkinci Yeni akımının etkisinde imgeci şiirler yazdı. Sonraki yıllarda gelenekçilikle çağdaş bir bakışı kaynaştıran, biçim ve özün dengelendiği bir düzey sergiledi. İslam mistisizmi, özellikle de tasavvuftan yararlanarak kendine özgü bir sözcük dağarcığı geliştirdi. Halen Zaman gazetesinde kültür yazılarına ve Bilkent Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya devam etmektedir. Ayrıca İpek Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Talat Halman tarafından Şairi Azam sıfatı verilmiştir. BuTalat Halman ve Hilmi Yavuz arasındaki mizahi diyaloğun bir örneğidir.

Eserleri

Şiir

• Bakış Kuşu(1969)
• Bedreddin Üzerine Şiirler (1975)
• Doğu Şiirleri (1977)
• Yaz Şiirleri (1981)
• Gizemli Şiirler (1984)
• Zaman Şiirleri (1987)
• Söylen Şiirleri (1989)
• Ayna Şiirleri (1992)
• Hüzün ki En Çok Yakışandır Bize (1989, toplu şiirler)
• Gülün Ustası Yoktur (1993, toplu şiirler 1)
• Erguvan Şiirler (1993, toplu şiirler 2)
• Çöl Şiirleri (1996)
• Akşam Şiirleri (1998)
• Yolculuk şiirleri (2001)
• Hurufi şiirler ( 2004)
• Büyü'sün Yaz (2006)
• Küller ve Zaman
• Kayboluş Şiirleri(2007)
• Yara Şiirleri (2012)

Deneme - İnceleme

• Felsefe ve Ulusal Kültür (1975)
• Roman Kavramı ve Türk Romanı (1977)
• Kültür Üzerine (1987)
• Yazın Üzerine (1987)
• Denemeler Karşı Denemeler (1988)
• Dil'in dili (1991)
• İstanbul Yazıları (1991)
• Okuma Notları ( 1992)
• İstanbul'u dinliyorum (1992)
• Modernleşme,Oryantalizm, İslam(1998)
• Yazın,Dil ve Sanat ( 1999)
• İslam ve Sivil Toplum Üzerine Yazılar (1999)
• İnsanlar,Mekanlar,Yolculuklar(1999)
• Özel Hayat'tan Küreselleşmeye(2001)
• Budalalığın Keşfi (2002)
• Kara Güneş ( 2003)
• Sözün Gücü ( 2003)
• Yüzler ve İzler ( 2006)
• Batı Uygarlık Tarihine Teorik Bir Giriş (2008, Burcu Pelvanoğlu ile beraber)
• İslam'ın Zihin Tarihi (2009)
• Türkiye'nin Zihin Tarihi (2009)
• Alafrangalığın Tarihi (2009)
• Okuma Biçimleri (2010)
• Belleğin Kuytularından (2010)

Anı - Günce

• Geçmiş Yaz Defterleri (1998)
• Ceviz Sandıktaki Anılar(2001)
• Bulanık Defterler (2005)

Anlatı

• Taormina (1990)
• Fehmi K.'nın Acayip Serüvenleri ( 1991)
• Kuyu(1994)

Ayrıca Hilmi Yavuz'la yapılan söyleşiler ve biyografik eserler de şunlar:

• Şiir Henüz (söyleşi- derleme,1999)
• Doğu'ya ve Batı'ya yolculuk(söyleşi,2003)
• Şiirim gibi Yaşadım (biyografi ,2006)

Ödülleri

• 1978 : Yeditepe Şiir Armağanı
• 1987 : Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
• 1998 : Türkiye Yazarlar Birliği fikir ödülü
• Müstear isimle (İrfan Külyutmaz)yazdıklarından bir örnek; Muhsinpaşazade Enis Beyefendi’ye dair

Alain Bosquet

Alain Bosquet, asıl adı Anatole Bisk (Bisque)’tir. 28 Mart 1919 tarihinde Odessa’da (Ukrayna) doğdu, 17 Mart 1998 tarihinde Paris’te yaşamını yitirdi. 1920 li yıllarda ailesi Bulgaristan’a göç etti, Varna ve Sofya’da yoksulluk içinde yaşadılar; 1925’te Belçika’ya geçtiler. Brüksel Özgür Üniversitesi (Université Libre de Bruxelles) ve Sorbonne Üniversitesi’nde felsefe öğrenimi gördü. Belçika vatandaşlığına kabul edildi. 1940 yılında Belçika, Almanya tarafından işgal edilince orduya katıldı. Belçika ve Fransa orduları dağıtılınca çeşitli Avrupa ülkeleri ve Havana üzerinden, 1942 yılında New York’a kaçtı. New York’ta, De Gaulle yanlısı Fransız gazetesi La Voix de la France’ta çalışmaya başladı, André Breton ve Saint John Perse gibi göçmen Fransız ozanlarıyla tanıştı. Ardından Amerikan ordusuna yazılarak ABD vatandaşlığına geçti. ABD ordusunda iken Normandiya ve Versailles’a geldi; savaşın son günlerinde ve sonrasında bir süre Berlin’de bulundu. 1951 yılında Paris’e döndü ve kendini bütünüyle edebiyat çalışmalarına verdi. Combat, le Figaro, le Monde, la Nouvelle Revue Française, Nota bene’de çalıştı. Fransa vatandaşlığına 1980 yılında geçti. Belçika Kraliyet Fransız Dil ve Edebiyatı Akademisi ile Quebec Edebiyat Akademisi üyesi olan Bosquet, Mallarmé Akademisi’nin başkanlığını yaptı. Yaşamı sürgünler ve savruluşlarla geçen Alain Bosquet, kendini bu gezegende yerleşmiş bir yabancı olarak görmüş ve yapıtlarında her zaman aynı anda bütün dünyaya seslenme özlemini dile getirmiş; ses öğesini şiirinde gizli notalama gibi kullanmış, çağrışımı sınırlı ama şaşırtıcı imgelere dayalı arı bir şiir kurmuştur.

Eserleri

• A la mémorie de ma planète (Gezegenimin Anısına, 1948)
• Langue morte (Ölü Dil, 1952)
• Premier testament (Birinci Vasiyet, 1957)
• Deuxième testament (İkinci Vasiyet, 1959)
• Maitre objet (Temel Nesne, 1962)
• Quatre testaments et autres poemes (Dört Vasiyet ve Başka Şiirler, 1967)
• 100 notes pour une solitude (Bir Yalnızlık İçin 100 Not, 1970)
• Notes pour un amour (Bir Aşk İçin Notlar, 1972)
• Notes pour un pluriel (Bir Çoğul İçin Notlar, 1974)
• Le livre du doute et de la grâce (Kuşku ve Lutfun Kitabı, 1977)

Türkçe'de Alain Bosquet

• Alain Bosquet Yaşamı Sanatı Şiirleri, Çeviri: Abdullah Rıza Ergüven, Berfin Yayınları, İstanbul, 1995

Ödülleri

• 1952 Guillaume Apollinaire Ödülü
• 1968 Fransız Akademisi Büyük Şiir Ödülü
• 1978 Fransız Eleştirmenler Sendikası Ödülü

Ece Ayhan

Ece Ayhan Çağlar (doğumu Datça, 10 Eylül 1931 - ölümü İzmir, 13 Temmuz 2002) Türk şair, etikçi. İkinci Yeni şiir akımının öncülerindendir.

Ön yaşamı

Tam adı Ece Ayhan Çağlar'dır. Babasının mal müdürlüğü göreviyle bulunduğu Datça’da, ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Behzat Çağlar, Geliboluludur. Annesi Ayşe Hanım’ın baba tarafı Gelibolu’nun Kavak köyünden göçerek Eceabat’ın Yalova köyüne yerleşmiştir. Behzat Bey’in babası ağır ceza mahkemesi başkâtipliği, dedesi de Gelibolu müftülüğü görevlerinde bulunmuşlardır. Ayşe Hanım’ın babası Hafız İbrahim Deniz, yarı çiftçilik, yarı tüccarlıkla uğraşmış, Eceabat’a bağlı Sivli Köyü halkının imam istemesi üzerine, atandığı bu köyde imamlık yapmıştır.

1932’de Küre’ye mal müdürü olarak atanan Behzat Bey, 1933’e kadar sürdürdüğü bu görevinden istifa edip Çanakkale’ye yerleşmiş ve bir avukatın yanında arzuhalcilik yaparak ailesini geçindirmeye çalışmıştır. Ece Ayhan, ilkokula 1938’de Eceabat’ta başlar, ikinci sınıfı Çanakkale’nin İstiklâl İlkokulu’nda okur. Ailesinin 1940 Kasım’ında Çanakkale’den ayrılarak İstanbul’a yerleşmesi üzerine, üçüncü sınıfa Karagümrük / Atikkale’de bulunan “19. İlkokul”da [daha sonraki adı Hırka-i Şerif İlkokulu] devam eder ve ilk öğrenimini bu okulda tamamlar. Orta okulu, Vefa Lisesi’nin karşısında bulunan Zeyrek Ortaokulu’nda; lise öğrenimini de Taksim Lisesi’nde [daha sonraki adlarıyla Beyoğlu Lisesi, İstanbul Atatürk Erkek Lisesi] tamamlar. Yüksek öğrenimine 1953’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde başlar ve 1959’da mezun olur. Aynı yıl, İstanbul maiyet memurluğunda başladığı stajını ve kaymakamlık kursunu tamamlar. 1962’de Deniz Hafize Hanım’la evlenir ve kaymakam olarak atandığı Gürün’de (Sivas) göreve başlar. 1963’te Alaca’da (Çorum) kaymakamlık ve belediye başkanlığı görevlerine atanır; aynı yıl tek çocuğu olan Ege dünyaya gelir. 1964’te Tuzla Piyade Okulu’nda yedek subay öğrenci olarak başladığı askerlik hizmetini tamamlar ve 1965’te Çardak (Denizli) kaymakamlığına atanır.

Kariyeri

Disiplinli bir yaşam tarzı ve memurluk hayatı, edebiyat çevrelerinde bugün de “hırçın şair”, “huysuz şair” olarak anılan Ece Ayhan’ın yaradılış özelliğiyle bağdaşmayacak olgulardır. Ece Ayhan, 1966’da devlet memurluğu görevinden ayrılarak “soluk alıp verdiğini gerçekten duyduğum tek kent” dediği İstanbul’a yerleşir. Kısa aralıklarla birçok işe giren sanatçının İstanbul’da yaptığı başlıca işler arasında; Meydan Larousse ansiklopedisinde yazarlık, Sinematek’te ve Yeni Sinema Dergisi’nde müdürlük, Genç Sinema Grubu’nda yöneticilik, Ağaoğlu Yayınevi’nde çok kısa bir süre redaktörlük sayılabilir. Kansere yakalanan eşi Deniz Hafize Hanım’ı 1968’de kaybeder. Ekonomik durumunun çok kötü olması ve yaşının küçüklüğü gibi nedenlerle oğlunun bakımını eşinin ebeveynine bırakır.

Hastalık dönemi

Ece Ayhan, 1974’ten ölümüne kadar, beynindeki tümörün yol açtığı birtakım hastalıkların sıkıntılarıyla yaşamıştır. Sağ kulağının ileri derecede işitme engeline ve sağ gözünde de hasara sebebiyet veren tümör, dünyaca ünlü beyin cerrahı Prof. Dr. Gazi Yaşargil’in ameliyatlarıyla ölümcül olmaktan çıkarılmıştır. Ancak, tümörün diğer organlarda meydana getirdiği hasarlar, sanatçıya yaşamı boyunca sıkıntı vermiştir. Büyük bir ekonomik sıkıntı içinde yaşayan sanatçı, Çanakkale Belediye Başkanlığının yardımlarını görür. Belediyenin geçici işçi kadrosuna alınarak sosyal güvenliğe kavuşması sağlanır ve böylece SSK hastanesinden ücretsiz olarak yararlanır. Ancak, sağlığının günden güne bozulması ve bacaklarının felç olması üzerine, yakın dostu şair Metin Üstündağ’ın yardımıyla Ağustos 1999’da Çapa Tıp Fakültesi’ne yatırılır. Buradaki tedavi giderleri SSK tarafından karşılanır. Sigorta kapsamı dışında kalan kurumlarda gördüğü tedavilerin giderleri ise, arkadaşlarının ve eserlerinin yayın hakkını alan Yapı Kredi Yayıncılık’ın yardımlarıyla karşılanır. İstanbul’da önce Maltepe Huzurevi’ne, daha sonra da şair arkadaşı (dönemin başbakanı) Bülent Ecevit’in isteğiyle bakım şartları ve fizikî kapasitesi daha iyi olan Özel Acıbadem Huzurevi’ne yerleştirilir. Bu süre içinde, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Haseki Hastanesi, Haydarpaşa Hastanesi, Şişli Osmanoğlu Kliniği (2 defa), Central Hospital ve en son da Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yatılı tedavi görür. Bütün bu tedavilerin sonucunda felçten kurtulup ayağa kalkabilen sanatçı, Nisan 2001’de tekrar Çanakkale’ye yerleşir ve geçimini telif hakkını Yapı Kredi Yayınları’na verdiği eserlerinin geliriyle sağlar. Düzenli ve yerleşik bir yaşam tarzını bir türlü sevemeyen Ece Ayhan, âdeta tüm sevenlerini ve dostlarını terk ederek tedavi görmekte olduğu Çanakkale’den Temmuz 2002’de ayrılmış ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Gürçeşme Huzurevi'ne yerleşti ve 13 Temmuz 2002’de burada vefat etti. 16 Temmuz 2002’de, Çanakkale’nin Eceabat ilçesi Yalova köyünde toprağa verildi.

Şiir Kitapları

• Kınar Hanım'ın Denizleri (1959)
• Bakışsız Bir Kedi Kara (1965)
• Ortodoksluklar (1968)
• Devlet ve Tabiat (1973)
• Yort Savul (Toplu Şiirler, 1977)
• Zambaklı Padişah (1981)
• Çok Eski Adıyladır (1982)
• Çanakkaleli Melâhat’a İki El Mektup ya da Özel Bir Fuhuş Tarihi (1991)
• Sivil Şiirler (1993)
• Son Şiirler (1993)
• Bütün Yort Savul’lar! (1994)
• Bütün Yort Savul’lar! (1999, Gen. 2. Baskı)

Ümit Yaşar Oğuzcan

Ümit Yaşar Oğuzcan, (22 Ağustos 1926, Tarsus - 4 Kasım 1984), Türk şair.

22 Ağustos 1926 tarihinde Tarsus’ta doğdu. Eskişehir Ticaret Lisesi’ni bitirdi (1946); Türkiye İş Bankası’na girerek Adana, Ankara ve İstanbul’da çalıştı, otuz yılını doldurunca Halkla İlişkiler Müdür Yardımcısı görevinde iken, emekliliğini istedi, ayrıldı (Haziran 1977). İstanbul’da kendi adını taşıyan sanat galerisi kurdu.

Şiire 1940’da Yedigün şairleri arasında başlayan; 1975’te 33 şiir, 4 düzyazı kitabı, 13 antoloji ve biyografik eser, toplam 50 kitap çıkarmış bulunan, şiir plakları, şarkı sözleri ve yergileriyle tanınan Oğuzcan, günümüzün en popüler şairlerinden biridir. Genellikle Faruk Nafiz Çamlıbel duyarlılığında ve aşk, ayrılık, özlem temaları ekseninde çoğalttığı şiirini, 1973’te büyük oğlu Vedat’ın ölmesi üzerine, hayatın boşluğu, ölüm ve acı gibi derinliklere, öz ve biçim yoğunlaştırmalarına yöneltti. Şairlik başarısını, daha etkili, aruzla yazdığı rubailerinde gösterdi.

Eserleri

• İnsanoğlu (1947)
• Dolmuş (1955)
• Üstüme Varma İstanbul (1961)
• Sahibini Arayan Mektuplar (1961)
• Yeni Dünya Rekoru (1961)
• Sevenler Ölmez (1962)
• Çigan Gözler (1962),
• Ötesi Yok (1963)
• Hüzün Şarkıları (1963)
• Bir Gün Anlarsın (1965)
• Sadrazamın Sol Kulağı (1965)
• Mihribana Şiirleri (1965)
• Taşlar ve Başlar (1966)
• Seni Sevmek (1966)
• İnşallahla Maşallahla (1965)
• Toprak Olana Kadar (1968)
• Göbek Davası (1968)
• Ben Seni Sevdim mi (1968)
• Halktan Yana (1969)
• Aşk mıydı O (1969)
• Önce Sen Sonra Ben (1971)
• Rubailer (1972)
• Acılar Denizi (1973)
• Yalan Bitti (1975)
• En Eski Yalnızlığımdın Sen Benim (1978)
• Dikiz Aynası (yergi şiirleri, 1982)
• Oğul koşması
• Her Gece Sen
• Beşinci Mektup
• Milyon Kere Ayten
• Bir Başka İstanbul
• Beni Unutma

Onlar

Onlar ki toprakta karınca,
suda balık,
havada kuş kadar
çokturlar;
korkak,
cesur,
cahil,
hakim
ve çocukturlar
ve kahreden
yaratan ki onlardır,
destanımızda yalnız onların maceraları vardır.

Onlar ki uyup hainin iğvasına
sancaklarını elden yere düşürürler
ve düşmanı meydanda koyup
kaçarlar evlerine
ve onlar ki bir nice murtada hançer üşürürler
ve yeşil bir ağaç gibi gülen
ve merasimsiz ağlayan
ve ana avrat küfreden ki onlardır,
destanımızda yalnız onların maceraları vardır.

Demir,
kömür
ve şeker
ve kırmızı bakır
ve mensucat
ve sevda ve zulüm ve hayat
ve bilcümle sanayi kollarının
ve gökyüzü
ve sahra
ve mavi okyanus
ve kederli nehir yollarının,
sürülmüş toprağın ve şehirlerin bahtı
bir şafak vakti değişmiş olur,
bir şafak vakti karanlığın kenarından
onlar ağır ellerini toprağa basıp
doğruldukları zaman.

En bilgin aynalara
en renkli şekilleri aksettiren onlardır.
Asırda onlar yendi, onlar yenildi.
Çok sözler edildi onlara dair
ve onlar için:
zincirlerinden başka kaybedecek şeyleri yoktur,
denildi.


Nazım Hikmet
Kuvayı Milliye

Yelin Kazdığı Yerde

I
Denir ki bir tanrı aramıştır
Kapalı sular üstünde
Yırtıcı kuşun istemesi gibi
Uzak avını

Ve yinelenen bir bağırışla,
Ki boğuk, ıssız,
Yaratmıştır parlayan zamanı
Orda dalga kazınır.

Gece örter gündüzü
Çekilir sonra,
Köpüğü yayılır
Buranın taşları üstünde.

Nedir Tanrı,
Bir tek zamansa yapıtı,
Yok olmak mı istedi
Doğamadığı için?

Boşunaydı savaşı
Yokluğa karşı.
Attığı ağı.
O tuttu kılıcı.

II
Ama kalır şimşek
Dünyanın üstünde
Bir ırmak geçitindeymiş gibi, arayarak
Taştan taşa.

Acaba güzellik
Yalnızca bir düş müydü,
Gözleri kapalı yüzü mü
Işığın?

Hayır, çünkü yansıması var
Bizde, ve yalazdır
Ölü odunun suyunda
Yıkanan çıplak.

Coşturduğu gövdedir
Bir aynanın
Yanan bir ateş gibi, ansızın,
Taşlar çemberinde.

Ve anlamlıdır sevinç sözcüğü
Ölüme karşın
Kazdığı yerde yelin
Bu parlak korları.

III
Yeterliği günlerin
Ki giderler şafağa
Göz kamaşmalarıyla
Gece göğünde.

Kılıç, ağ
Artık yalnızca bir
Eldir, usulca sarılan
Kısa enseye.

Ruh, aydınlanmış,
Bir yüzücü gibidir
Atlayan, ansızın,
Işığın altına.

Ve gözleri kapalıdır,
Bedeni çıplak,
Ağzı tuzu ister,
Sözü değil.

Yves Bonnefoy 

Tüze

Ama sen, ama sen, çöl! İndir daha bir
Karanlık örtülerini o senin.
İşle şu yüreğe, ki durmasın
Bir masalsı neden gibi sessizliğini.

Gel. Kopar bir düşünce, kalır burada.
Yolu yok artık burada güzel bir ülkenin.
İlerle kıyısında şu buz kesmiş tanın,
Pay olarak aldığın düşman bir güneşten.

Ve şakı. Ağladığın iki kez ağlamaktır senin.
Şakımağa kalkınca büyük yadsımayla bir.
Gülümse, ve şakı. Sensin ona gereken,
Karanlık ışık, suları üzre onun eskiden olduğunun. 

Yves Bonnefoy 

Ölümlü Yüz

Eğiliyor gün geçmişin ırmağına
Yeniden ele geçirmeye çalışıyor
Erken yitmiş silahları
Mücevherlerini o derin çocuksu ölümün

Göze alamıyor öğrenmeyi
Gerçekten gün müdür
Ve sevebilir mi bu tan sözünü
Onun için günün duvarlarını delen

Bir meşale taşındı külrengi günde
Ateş parçalıyor günü.
Bir saydamlığı var ki alevin
Acı acı yadsıyor günü

Yves Bonnefoy 

Işık, Değişmiş

Görmüyoruz artık birbirimizi aynı ışıkta,
Artık gözlerimiz aynı değil, aynı değil ellerimiz.
Ağaç daha yakın ve kaynakların sesi daha canlı,
Adımlarımız daha derin, ölüler arasında.

Olmayan tanrı, koy elini omzumuza,
Geri dönüşünün ağırlığıyla tasarla bedenlerimizi,
Bu günleri ve gölgeleri, bu kuş çığlıklarını, bu koruları,
Bu yıldızları ruhlarımıza katmayı bırak.

Bir meyve yarılırcasına vazgeç kendinden bizde,
Erit bizi kendinde. Göster bize
Aşksız sözcükler arasında ateş saçmadan düşmüş, ve sadece
Ama sadece yalın olanın esrarlı anlamını. 

Yves Bonnefoy 

Gerçek Ad

Sen olan bu şatoya çöl diyeceğim, 
Bu sese gece,yüzüne yokluk, 
Ve sen bu kısır yeryüzüne düştüğünde 
Hiçlik diyeceğim seni taşıyan şimşeğe. 

Sevdiğin bir ülkedir ölmek. Geliyorum, 
Ama hep karanlık yolların boyunca. 
Yok ediyorum biçimini, istediğini ve belleğini, 
Acıma bilmeyen düşmanınım ben senin. 

Savaş diyeceğim sana ve savaşın 
Gözüpekliğiyle davranacağım 
Ve ellerime alacağım karanlık, delik deşik yüzünü, 
Kalbime, fırtınanın aydınlattığı bu ülkeyi. 

Bu koyu ışığın görünebilmesi için 
Geceyle sarsılan dövülmüş bir toprak gerek. 
Karanlık bir korudan gelir alevlerin coşkusu. 
Sözlere bile bir öz gerek, 
Bütün türkülerden öte bir kıyı. 

Yaşayabilmen için ölümü aşmak gerek, 
Akıtılmış kandır en arı varlık.


Yves Bonnefoy

Douve Konuşuyor

1
Ara sıra, derdin, tan sökerken
Dolaşıp o kararmış yollarda,
Taşın uyumuşluğunu paylaşırdım.
Kördüm onun gibi tıpkı.
İşte çıktı o yel, gülünç oyunlarımı
Ölüm perdesinde belirten pırıl pırıl.

Özlediğim yazdı,
Gözyaşımı kurutacak kızgın bir yaz,
İşte çıktı o soğuk, üyelerimde büyüyen,
Ve ben uyandım ve acı çektim.

2
Sen ey kaçınılmaz sürem,
Ey toprak, o en çıplak, bıçak gibi!
Özlediğim yazdı,
Kıran kim şu kılıcı eski kandaki?

Mutluydum gerçek,
Ölesiye hem.
Gözler yitmiş, ellerim açılmakta pisliğine
Bir bengi yağmurun.

Bağırırdım, karşı dururdum yele…
Tiksinmek niye, ağlamak niye, sağdım,
Engin yaz, güven verirdi bana gün.

3
Sönüp bitsin söz
Şu yüzünden varlığın, açık durduğumuz,
Yalnız Sonlu yelinin
Geçtiği bu çorakta.

Dinlesin o eskiden yanan
Asma örneği,
Yuvarlansın tepeden o şarkıcı, ta uçta
Işıtarak
Dile sığmaz özdeği, uçsuz bucaksız.

Sönüp gitsin söz
Şu basık odada, senin bana erdiğin,
Daralsın ocağı çığlığın, kapansın
Korlaşan sözlerimiz üzere.

Doğsun ölümümle soğuk, anlam kazansın.

Sor ıssına gecenin nemenem gecedir bu,
Sor: İstediği ne, sen ey parçalanmış ıs?
Gecende batmışım ben, gecende ararım seni,
Yaşarım sorularınla, kanında konuşurum,
Gecenin ıssıyım senin, beklerim sende gece gibi.

Yves Bonnefoy 

Çeviri: Tahsin SARAÇ

Bir Ses

İhtiyarlıyorduk, o bir dolu yaprak bense pınar, 
O az güneş bense derinlik, 
O ölüm bense yaşama bilgeliği. 

İstiyordum ki zaman alaycı olmayan gülüşüyle 
Fauna yüzünü göstere karanlıkta, 
Karanlığı taşıyan rüzgâr ese 

Ve kuytu pınarda sarmaşığın içtiği 
Derin suyu bulandırmak ola ölüm. 
Seviyordum, ayaktaydım ölümsüz düşte. 


Yves BONNEFOY
Çeviri: Oktay RİFAT

Yeniyıl Armağanı

Yarı gecede ışığını söndürme sakın
Hiç değilse perdeye düşen gölgeni izleyeyim özlemle
Ve yaz güneşlerinden kopardığım ışıl ışıl hediyeni
  Bırakıp eşiğine uzaklaşayım

Yarı gecede düşlerimin ışığını söndürme sakın

ZAHRAD
Çeviri: Ohannes ŞAŞKAL