Yevgeni Yevtuşenko

Yevgeni Aleksandroviç Yevtuşenko (Rusça: Евгений Александрович Евтушенко) (Doğum tarihi: 18 Temmuz 1933, Zima, İrkutsk, Rus SFSC, SSCB), Stalin sonrası şairler kuşağının önde gelen temsilcisi Rus şair.

Stalin sonrası kuşağın sanatsal özgürlüklerin genişletilmesi ve edebiyatın siyasal ölçütler yerine estetik değerlere dayandırılması için yürüttüğü mücadele, 1950'lerin sonlarıyla 1960'larda yönetimin sanatçılar üzerindeki denetiminin gevşemeye başladığına işaret eder.

Çocukluğu Moskova'da ve Trans-Sibirya Demiryolu üzerindeki küçük bir kasabada geçen Yevtuşenko ilk önemli öykülü şiir yapıtı Stantsiya Zima'da (1956; Zima Kavşağı, 1985) bu kasabayı betimledi. Moskova'daki Gorki Edebiyat Enstitüsü'nde öğrenim gördü. Yayımlanmasına Stalin'in ölümünden sonra izin verilen şiirleriyle halkın sevdiği bir şair oldu. İlk devrimci şairlerden Vladimir Mayakovski ve Sergey Yesenin'in taşkın, yer yer argo yüklü şiir dilini yeniden canlandırdı; ayrıca aşk, kişisel sorunlar gibi Stalin döneminde ele alınması hoş karşılanmayan konularda şiirler yazdı. Yaklaşık 34 bin Ukraynalı Yahudinin Nazilerce katledilişini konu alan Baby Yar (1961; Babi Yar, 1966, 1985) adlı şiir kitabında SSCB'deki Yahudi düşmanlığını da eleştirdi. ABD ve Avrupa'ya çeşitler geziler yaptı; bu gezileri sırasında şiirlerini topluluklar önünde okudu. 1963'te Paris'te otobiyografik nitelikteki Yaşantım (1968/ Erken Yazılmış Bir Yaşam Öyküsü, 1985) adlı yapıtını yayımlamasından sonra ülkesinde baskıya uğradı. Ama SSCB'ye ışık sağlayan bir elektrik santralinin kurulduğu Sibirya simgesiyle Rusya tarihi boyunca bir sürgün yeri sayılan Sibirya simgesini karşılaştırdığı, son derece coşkulu bir dizi şiirinden oluşan Bratskaya GES (1965; Bratsk İstasyonu) adlı yapıtını yayımlamasının ardından saygınlığını yeniden kazandı.
ABD üzerine ilk şiirlerinden derlenen Özgürlük Heykelinin Derisinin Altında adlı oyunu 1972'de Moskova'da sahnelendi. 1978'de tiyatro oyunculuğuna başladı, 1981'de fotoğraflarından oluşan kitabını, ertesi yıl da ilk romanını yayımladı. 1984'te Ardabiola adlı bir novella yazdı. 1986'da Etruria Şiir Ödülü'ne layık görüldü.
Sovyetler Birliği'nin son dönemlerinde Gorbaçov'u, ardından Yeltsin'i destekledi. Ancak, daha sonra Çeçenistan Savaşı nedeniyle ona tavır aldı.

Türkçeye çevrilen öbür yapıtları arasında Pearl Harbour (1967) ve Yagodniye mesta (1982; Yaban Yemişleri, 1987) vardır.

Bazı eserleri

• Razvedçiki gryakuşçego (1952)
• Tretıy Sneg (1955)
• Stantsiya Zima (1956; Zima Kavşağı, 1985)
• Baby Yar (1961; Babi Yar, 1966, 1985)
• Tendresse (1962)
• Masledniki Stalina (1962)
• Yaşantım (1963)
• Bratskaya GES (1965; Bratsk İstasyonu)
• Pearl Harbour (1967)
• Yagodniye mesta (1982; Yaban Yemişleri, 1987)

Adonis

Asıl adı Ali Ahmet Sait Eşber olan Adonis günümüz Arap şiirinin en büyük ustalarındandır. 1930'da Suriye'de Lazkiye'nin Kassabin köyünde doğan şair, ondört yaşına kadar burada yaşadıktan sonra üç yıl Tartus kentinde bir Fransız Lisesinde okumuş. Daha sonra Lazkiye'deki devlet okulunu bitirerek 1950'de Şam Üniversite'sine girmiştir. Burada Baudelaire ve Rilke'nin şiiriyle tanışan Adonis 1954'te buradan edebiyat ve felsefe lisansı almıştır. 1956'da Beyrut'a yerleşmiş 1960'ta da bir süre Paris'te kalmıştır. Beyrut'a döndükten sonra Lübnan uyruğuna geçen ve Beyrut iç savaşını orada yaşadıktan sonra Paris'e yerleşen Adonis 1971’de "Syria-Lebonan Award of the International Forum", 1986‘da "le Grand de İstanbul"da ilk Nazım Hikmet Uluslararası Şiir Ödülü'nü almıştır. Metin Fındıkçı'nın Rüzgarda Yapraklar adlı bu kitabından önce, Türkiye'de Necla Işık'ın çevirdiği Kutlamalar ve Özdemir İnce’nin çevirdiği New York'a Mezar adlı kitapları yayımlanmıştır.

• Rüzgarda Yapraklar
• Kutlamalar
• New York'a Mezar

Yves Bonnefoy

İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransız şiirinin önde gelen isimlerinden Yves Bonnefoy, 24 Temmuz 1923'te Tours'da (Indre-et-Loire, Fransa) doğdu. Poitiers, ve Paris ve Sorbonne Üniversitelerinde matematik ve felsefe öğrenimi gördü. Sorbonne Tarih Enstitüsü'nde Gaston Bachelard'ın öğrencisi olarak çalıştı. Başta Avrupa olmak üzere ABD'ni, dünyanın pek çok ülkesini gezdi. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi olarak çalıştı. Paris'te matematik öğrencisi iken 1945-1947 yılları arasında Gerçeküstücü bir dönem geçirdi. 1967'de Gaetan Picon, André du Bouchet, Jacques Dupin, Louis-René
des Forêts, Paul Celan ve  Michel Leiris ile birlikte sanat ve edebiyat yayını l'Ephémère'yi yayınladı. Yapıtları otuz dile çevrilen Bonnefoy, birçok ödülün sahibi.

YAPITLARI

Du mouvement et de l'immobilité de Douve, 1953
Hier régnant désert, 1958
Pierre écrite, 1964
Dans le Leurre du seuil, 1975
Ce qui fut sans lumière, 1987
Début et fin de la neige, 1991
La vie errante, 1993
Les planches courbes, 2001

ÖDÜLLERİ

1971 Prix des Critiques
1978 Prix Montaigne
1981 Prix de Poésie de l'Académie française
1987 Prix Goncourt
1987 Prix Florence Gould
1987 Grand Prix de la Société des Gens de Lettres
1993 Grand Prix Nationale de Poèsie
2007 Le Prix Franz Kafka

TÜRKÇE'DE YVES BONNEFOY

Bütün Şiirlerinden Seçmeler, Çeviri: Ahmet Soysal, Kavram Yayınları, İstanbul,1995
Douve'un Hareketi ve Hareketsizliğine Dair- Eşiğin Yanılmasında, Çeviri: Ahmet Soysal, Sel Yayınları, İstanbul, 2003