Avucunda Görüyorsun

Avucunda görüyorsun
Avucunda öldüğümü uzakta
Sarılırsın tozuma
Gözlerinde söz yok, susmak da
Senden bir duman
Derin düşer, mekanda
Ve sen mekanda-
Avucunda yaşarım ne zaman
Bozgundan dilim tutulur çivilenmiş gibi
Tanrı alnımda ışıldar;
Avucunda ey Mihyar
Böyle gizlenirim yokederim sırları;
Avucunda görüyorsun
Avucunda öldüğümü uzakta.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Ne Der İsem Hükmün Yürür Elimde Ferman Tutaram

Ne der isem hükmün yürür elimde ferman tutaram
N’îder isem hükmüm revan çün hükm-i sultan tutaram

İns ile bu cinn ü perî divler benim hükmümdedir
Tahtım benim yel götürür mühr-î Süleyman tutaram

İblîs ü Âdem kim olur yâ âza (vu) yâ azdıra
Cümle benim iyi yavuz kamusunu ben tutaram

Dünyâ benim rızkımdurur kavmi benim kavmimdürür
Her dem benim yargım yürür yargımı candan tutaram

Senin gibi can vâr iken Âb-ı hayât isteyeni
Karanılığa gireni ben onun hayvan tutaram

Onsuz olursam ölüyem onunla diri oluram
Siz sanmanız ki dirliği hemişe candan tutaram

Dînim imanım oldurur onsuz olursam dünyada
Ne puta haça taparım ne dîn ü îman tutaram

Yunus aydır be n’ol venin az görmeğil ben ol venin
Ben ne desem ol dost tutar dost dediğin ben tutaram

Yunus Emre

Nite ki Ben Beni Bildim Yakın Bil Kim Hakk’ı Buldum

Nite ki ben beni bildim yakın bil kim Hakk’ı buldum
Hakk’ı buluncadı korkum şimdi korkudan kurtuldum

Hiç artık korkmazam (bir) zerre kayırmazam
Ben şimdi kimden korkayım korktuğum ile yâr oldum

Azrâil gelmez canıma sorucu gelmez sinime
Bunlar beni ne sorsunlar onu sorduran ben oldum

Ye ben onca kaçan olam onun buyruğun buyuram
Ol geldi gönlümüz doldu ben ona bir kân oldum

Aşklılar bizden alalar aşksızlar hod ne bileler
Kimler ala kimler vere ben bir ulu dükkân oldum

Yunus’a Hak açtı kapı Yunus Hakk’a kıldı tapı
Bâkî devlet benim imiş ben kul iken sultan oldum

Yunus Emre

Yalnız Toprak

Beklerim bu ürken sözcüklerde
Yaşarım yüzümü dost yüzümü
Yüzüm bir yol.
Adınla ey toprak böyle uzar
Büyülenir yalnızlığım
Adınla ey ölüm ey dostum.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Uş Yine Geldim Ben Bunda Sır Sözün Ayân Eyleyem

Uş yine geldim ben bunda sır sözün ayân eyleyem
Bir söz ile yeri göğü cümlesin beyân eyleyem

Diler isem ten eyleyem diler isem can eyleyem
Gönlümü Tur canım Mûsâ tahtı Süleymân eyleyem

Dirlik bana karşı gele ben dirliğin boynun uram
Ölüm eğer vâcib ola canımı kurbân eyleyem

Azrâil ne kişidür(ür) kastedebile canıma
Ben onun kastını gene kendiye zından eyleyem

Ye Cebrâil kim ola kim hükmede benim âhıma
Yüz bin Cebrâil gibiyi bir demde perrân eyleyem

Bu bizden önce gelenler ma’nîyi pinhan kılanlar
Ben anadan doğmuş gibi geldim ki uryân eyleyem

Yunus senin gönlün evi Hak varlığı dopdoludur
Uş geldim ki âşıklara varlıktan ihsân eyleyem

Yunus Emre

N’ideriz Hayat Suyun Canı Yağmaya Verdik

N’ideriz hayat suyun canı yağmaya verdik
Gevheri sarraflara mâden yağmaya verdik

Benim ol bezirgân kim hiç assı gözetmedim
Çünk’ assıdan da geçtik ziyan yağmaya verdik

Bu yolun ârifleri geçirmezler mataı
Şöyle uryan gideriz cihan yağmaya verdik

Küfr ile îman dahı hicâb imiş bu yolda
Selâlaştık küfr ile îman yağmaya verdik

Yüz bin yıllık fikirle henüz kuşluk olmadan
Geçtik bitmez sağınçtan güman yağmaya verdik

Payanlı devr-i zaman nic’ eğlesin Yunus’u
Payansız devre erdik devran yağmaya verdik

Yunus Emre

Cesaretin Gözyaşı

Bir cesur gözyaşı yürüyor benimle
Kirpiklerimin altında kırılarak
Tenimden süzülerek yürüyor biri
Farslı çocukluğum
Atların nal sesleri dalların gölgesinde
Rüzgarın ipleriyle
Peygamberin sesiyle şarkı söylüyor bize:
"Ey bu rüzgar
Ey bu çocukluk
Ey bu göz yaşından daha cesur
Görünen kırık kirpiklerde".


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Ol Ben Sevdiğim Nigâr N’idem Ol Benden Fârığ

Ol ben sevdiğim nigâr n’idem ol benden fârığ
Ne varıp hoş görünem iki cihandan fârığ

Kimden kime varayım ahvâlim söylemeğe
Sözüm kime diyeyim sözden lisandan fârığ

Cihanda kim giriser bu işin arasına
Ye kim hükmedebile sultân u handan fârığ

Gerek Müslüman olam bin yıl ibâdet kılam
Gerekse kâfir ola küfr ü îmandan fârığ

Gerekse ehl-i millet farîzasın bekleyim
Gerekse şöhret kovam şöhret-ü dinden fârığ

Gerekse illiyyinde yüz bin kez minber uram
Gerekse şirk besleyim sıdk u gümandan fârığ

Nice ticâret ile kesb gösterem ben ona
Şöyle kaadirdir ol kim sûd u ziyandan fârığ

Nicesi kulluk ile sevlibilem ben ona
Hâs u âm onu sever ol hep sevenden fârığ

Onun gibi ma’şuka kim gönül verdiyise
Tertibden geçmek gerek ol ondan - bundan fârığ

Yunus sen sever isen hakıykat ma’şûkayı
Fârığ ol cümlesinden kevn ü mekândan fârığ

Yunus Emre

Gayrıdır Her Milletten Bu Bizim Milletimiz

Gayrıdır her milletten bu bizim milletimiz
Hiç dinde bulunmadı din ü diyânetimiz

Bu dîn ü diyânette yetmiş iki millete
Bu dünyâ ol ahrette ayrıdır âyâtımız

Zahir suya banmadan el ayak depretmeden
Baş sücûda varmadan kılınır tâatımız

Ne Kâ’be vü ne mescid ne rükû’u ne sücûd
Hakk ile dâim be cid olur münâcâtımız

Gerek Kâ’be’ye varalım gerek mescide girelim
Gerek suyla yunalım çün bile illetimiz

Su ne kadar arıta çün yavuz fi’lin bile
Meğer bizi pâk ede Hak’tan inâyetimiz

Kimin sözün kim bile akıl ermez bu hâle
Yarın anda bell’ ola Müslüman mürtedimiz

Yunus canın yenile kim dostluğun anıla
Aşk ile dinler isen bilesin kudretimiz

Yunus Emre

Haftanın Yedinci Günü

Hangi günler büyüler şimdi
Sevgi ve nefretimi,
Sen, bu haftanın yedinci gününde yaratıldın
Ufuğun dalgalarından yaratıldın
Şarkıların kirpiklerinden,
ben haftanın yedinci günü yara ve baltağzı
Nedir bu bağlılık
Ben rüzgar ve toprak gibi?


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Benim Gizim

Benim gizimle yürüyorum
Örümcekağı üstünde
Benim gizimle gizlenirim
Yıkıntılar altında ölürüm
Yüzüm ve çığlığımda kalır aşk-
Benim gizimin nesli böyle
Kalır ölümümden sonra.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Çocukluğum

Bu kışta öğrendim; şarkılarımı
Ekmeğimi, memleketimi ve dilimi-
Çocukluğumun küçük adımlarıyla
Ufku taşıdım avuçlarımda
Düş gibi resmini yaptım geleceğime.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Yârab Bu Ne Derttir Derman Bulunmaz

Yârab bu ne derttir derman bulunmaz
Ya bu ne yaradır zahmı belirmez

Benim garip gönlüm aşktan usanmaz
Varır aşka düşer hiç bana dönmez

Döner gönlüm bana öğüt verir çok
Âşık olan gönül aşktan usanmaz

Âşık ki cana kaldı âşık olmaz
Canın terk etmeyen ma’şûku bulmaz

Aşk pazarıdır bu canlar satılır
Satarım canımı hiç kimse almaz

Âşık bir kişidir bu dünya malın
Âhıret korkusun bir pula saymaz

Bu dünyâ ol âhiretten içeri
Âşıkın yeri var kimesne bilmez

Âşık öldü diye selâ verirler
Ölen hayvan olur âşıklar ölmez

Beyim âşık isen var sen yoluna
Bunda başlar yiter kanlar sorulmaz

Erenler meydanı arştan uludur
Salarlar çevgânı topu belirmez

Yunus bu tevhîde gark oldu gitti
Geri gelmekliğe aklı derilmez

Yunus Emre

Seninle Dirliğim Senden Irılmaz

Seninle dirliğim senden ırılmaz
Hayat seninledir sensiz dirilmez

Benim münâcâtım senden yanadır
Sana varan yolum sensiz varılmaz

Sensin gözlerim içre bile bakan
Sen bile bakmasan yolum görülmez

Sen ayrı ben seni nerde bulayım
Sensiz bu hak nefes ömrüm sürülmez

Sefer kılsam bana yoldaş olursun
Karâr etsem gene sensiz durulmaz

Varlığım sendedir ben bir âletim
Sun’ ıssı sunmasa âlet kurulmaz

Âlet ü harekât cümlesi senden
Anın ’çin işine kimse kırılmaz

Birlikten öteye hiç şerîkin yok
Kim noksan ergöre hükmün yuyulmaz

Âlem halkı zebun emrin içinde
Kimdir ki kulluğa boynu burulmaz

Bu benim dediğim eğer ben isem
Niçin bu benliğe elim urulmaz

Yârenler salâdır kapı açıktır
Bu kapıya gelen mahrum sürülmez

Yunus bu tevhide gark oldu kaldı
Geri gelmekliğe aklı derilmez

Yunus Emre

Tek Gözlü

-"Sen kimsin, seni nerden anımsıyorum ey
Mihyar
nerde savaştık, Allah veya ateşin kimliğiyle
giden kimliğin veya gelen
acaba nerden anımsıyorum seni”

-”Ne Allahı anımsarım ne de yangını
hepsi, işte bu duvar
hepsi, işte gözlerimin gördüğü- bir kişi,
başka bir ben’e bürünse
o kişiyi kim tanır ikisi de bir..."


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

N’idem Ben Gönül ile Benimle Bile Bir Dem Durmaz

N’idem ben gönül ile benimle bile bir dem durmaz
Mâ’şuk yüzün gördü meğer öğütleyip ökün dermez

Tanğrı için ey uslular gönlüm bana buluverin
Vardı dost ile buluştu bana geri boyun vermez

Bunun gibi gönül ile nice dirlik iltebilem
Bıraktı yabana beni bir dem gelip hâlim sormaz

Gönül bana yoldaş iken zühd ü tâat kılar idim
Yıkıldı bu tertiplerim gönülsüzüm elim ermez

Gönül içeri dost ile ben kapıda feryâd ü zar
Bin yıl zârî kılar isem işbu nedir diye sormaz

Aydır isem eyâ gönül hani farîza yâ sünnet
Aydır yok teşvişi koya bu seviye amel sığmaz

Eğerleyin aydır isem gör boynumda borç kalmasın
Kakır boşar söver bana aydır ki ey Hakk’ı görmez

Ağız ağızdan kutludur ola ki sözünüz tuta
Ben yüz bin yıl söyler isem sözüm kulağına girmez

Gönlüm dahı canım dahı el bir etti şol ikisi
Yüz bin Yunus’tan ferâgat dost yüzünden gözün ırmaz

Yunus Emre

Canım Ben Andan Ezelî Aşık Geldim

Canım ben andan (bunda) ezelî âşık geldim
Aşkı kılavuz tutup ol yola düşüp geldim

Değilim kaal ü kıylden ye yetmiş iki dilden
Yad yok bana bu ilde anda bilişip geldim

Geçtim hod-bin ilinden el çektim dügeliden
Ol ikilik bâbından birliğe bitip geldim

Dört kişidir yoldaşım cefâdar-u razdaşım
Üç ile hoştur başım birine boşup geldim

Ol dördün birisi can biri dîn biri îman
Biri nefsimdir düşman yolda savaşıp geldim

Bir kılı kırk yardılar birin yol gösterdiler
Bu mülke gönderdiler ol yola düşüp geldim

Aşk şarabından içtim on sekiz ırmak geçtim
Denizler bendin deştim ummandan taşıp geldim

Ben andan geldim bunda geri varırım anda
Ben anda varasımı anda danışıp geldim

Azrâil ne kişidir kasdedesi canıma
Ben emanet ıssıyla anda bitrişip geldim

İmdi Yunus’a ne gam âşık melâmet bed-nâm
Küfrüm îmana şol dem anda değişip geldim

Yunus Emre

Taş

Taparım bu taşın vedasına
Kesildiğini görürüm yüzümün
Onda görürüm kayıp şiirimi.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Dost Bakalı Yüzüme Ben Seni Görüp Geldim

Dost bakalı yüzüme ben seni görüp geldim
Ol yüce yücesine bî güman erip geldim

Esrikliğime bakma adım deliye takma
Esrikliğim ezelden sohbeti süre geldim

Ezelden bile idim Elest’te belâ dedim
Ol kadîmî denizden sel olup geri geldim

İşretine ermişim sâlâ deyip durmuşum
Ol kadîmî denizden sel olup geri geldim

Aşk bana İsî oldu erenler duâ kıldı
Bir iki kez topraktan ben ölüp durugeldim

Mansur aydır Ene’l Hak der sûretin oda yak
Deyniz dâra gelsinler ben dârı kurageldim

Sorman Yunus’tan haber dost nerdeyse orda var
Haberin gören verir ben tenhâ göregeldim

Yunus Emre

Beni Bunda Veribiyen Bilir Ben Ne İşe Geldim

Beni bunda veribiyen bilir ben ne işe geldim
Kararım yok bu dünyâda giderim yumuşa geldim

Dünyâya çok gelip gittim erenler eteğin tuttum
Kudret ürünü işittim kaynayıban cuşa geldim

Sert söz ile gönül yıktım od oldum canları yaktım
Sırrımı bu halka çaktım âleme temâşâ geldim

Ben oldum İdrîs’ı terzî Şît oldum dokudum bezi
Dâvûd’un görklü âvâzı ah edip nâlişe geldim

Âşık oldum şu ay yüze nisâr oldum bal ağıza
Nazar kıldım kara göze siyah olup kaşa geldim

Müsî oldum Tur’a vardım koç oldum kurbana geldim
Alî olup kılıç saldım meydana güreşe geldim

Deniz kenarında ova kuyuda işleyen kova
İsâ’nın ağzında duâ oldum bile işe geldim

Ay oldum âleme doğdum bulut oldum göğe ağdım
Yağmur olup yere yağdım nûr oldum güneşe geldim

Kaal ü kıylden geçenlere yolda gözün açanlara
Anlayıban seçenlere vak’a oldum düşe geldim

Benim al dertli dermân benim ol ma’rifet kânı
Benim Mûsî-i İmrânî Tur dağından aşageldim

Yolum sana oldu durak sabahın söyleyendir Hak
Yunus Emre dilinde Hak olup dile düşegeldim

Yunus Emre

Gözlerinde Taşır

gözlerinden alır
gelincikleri, bu songünün rüzgarından
aktı, ellerinden aldı
yağmurların adasından
dağlardan yaratığı sabahı
tadıyorum-gözlerinde taşır
denizin tohumunu
tarih adlandırdı beni ve şiirler
mekanı yıkayıp,
tanıyorum- beni adlandıran tufanı.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Tehî Görmen Siz Beni Dost Yüzün Görüp Geldim

Tehî görmen siz beni dost yüzün görüp geldim
Bâki devr-i rüzigâr dost ile sürüp geldim

Oldur söyleyen dilde varlık dostundur kulda
Varlığım hep ol ilde ben bunda garib geldim

Bezirgânın matâım çok dest-gîrim üstâdım Hak
Ziyanım âssıya cümle anda değişip geldim

Yer ü gök yaratıldı aşk ile bünyâd oldu
Toprağa nazar kıldı aksırı dürüp geldim

Gördüm yedi tamusun anda sekiz uçmağın
Korkudan günahımı anda sızırıp geldim

İsî oldum kudretten behâne bir avretten
İnâyet oldu Hak’tan ölü dirgörüp geldim

Âdem olup durmadan nefsin boynun burmadan
Yanıldım buğday yedim uçmaktan sürlüp geldim

Mûsî’yle Tûr’a çıktım bin bir kelime kıldım
Bu halk bizi ne bilsin anda bilinip geldim

Nuh oldum tûfân için çok duruştum dîn için
Duymayanın tagadan suya boğdurup geldim

Yalan değildir sözüm bak yüzüme aç gözün
Dah’ örtülmedi izim uş yoldan erip geldim

Cercis olup basıldım Mansur oldum asıldım
Hallaç pamuğu gibi bunda atılıp geldim

Eyyub oldum tenime cefa kıldım canıma
Çığırdım Sübhân’ıma kurtlar dürüyüp geldim

Zekerya oldum kaçtım erdim ağaca geçtim
Kanım dört yana saçıp tepem deldirip geldim

Yalınız Sübhân idi peygamberler canıydı
Yunûs hod pinhân idi suret değşirip geldim

Yunus Emre

Ey Yârenler Ey Kardeşler Sorun Bana Kanda İdim

Ey yârenler ey kardeşler sorun bana kanda idim
Aşk denizine dalıban deryâ-yı ummanda idim

Ol ki beni bekler idi her kandaysam saklar idi
Aşk urganı ucundaki kandildeki canda idim

Yere bünyâd urulmadan yer gök halâyık dolmadan
Levh u kalem çalınmadan mülkü yaratanda idim

Yüz yetmiş bin feriştehler saf bağlayıp durucağız
Cebrail’i gördüm (anda) ol ulu dîvanda idim

Dört kitabı okumadan ayırıp seçmek olmadan
Ben okudum sabakımı Kur’an’da hânende idim

Kaygu eli bana ermez gussa hergiz beni görmez
Endişe şerrinden daşra bir ulu makamda idim

Doksan bin Hak kelâmını eyleyince Habib ile
Otuz bini sır olunca ol vakit ben anda idim

Benim gibi miskin kulu yüz bin gelirse az ola
Benim gelişim şimdidir uçmakta Rıdvan’da idim

Yıldız idim nice zaman gökte malâik arzuman
Cebbâr-ı âlem hükmeder ben ol zaman anda idim

Ben bu sûretten ileri adım Yunus değil iken
Ben ol idim ol ben idim bu aşkı sunanda idim

Yunus Emre

Son Gökyüzü

Gözlerini kapatır düşünde
Böyle görür bir şehrin itirafını
Havada dans eder düşünde böyle
Düşünde böyle habersiz kalır bütün şeylerden
Günden güne yaratılan şeylerden,
Düşünde böyle birikir böyle akar
İşte deniz- böyle telaşlı bir giz
Böyle uzaklaşır gökyüzü son gökyüzünden.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Bu Cihâna Gelmeden Mâ’şuk ile Bir İdim

Bu cihâna gelmeden mâ’şuk ile bir idim
“Kul huvallah” sıfatlı bir bî nişan nûr idim

Ol dem ki birlik idi nitesi dirlik idi
Ol pâyansız kudrette ne Mûsî ne Tûr idim

Bile idim hazrette ol bî kıyas kudrette
Ne serîkim var idi ne kimseyle yâr idim

Yer gök yaratılmadan Kaalu belâ denmeden
Levh kalem çalınmadan mi’raçta kadir idim

Nice kez geldim gittim delim sûret yarattım
Bu şimdiki sûrette Yunus olup dûr idim

Yunus Emre

Bu Cihana Gelmeden Sultân-ı Cihanda İdim

(Ben) bu cihana gelmeden sultân-ı cihanda idim
Sözü gerçek hükmü revan ol hükm-i sultanda idim

Halâyık bunda gelmeden gökler melâik dolmadan
Bu mülke bünyâd olmadan mülkü yaratanda idim

Yüz bin yirmi dört bin hası dört yüz kırk dört tabakası
Devlet makamında ol gün ulu hânedanda idim

Gussa beni görmez idi kaygu eli ermez idi
Endişe şehirden daşra bir yüce mekânda idim

Yunus bu cümle varlığın dost katında zerre değil
Guft ile kelâmda idim hem bunda hem onda idim

Yunus Emre

Tuhaf Kaside

Nedir yazdığım soruyorum:
Tuhaf karım-küçük aşkın
Yaprağı eğer yeşillenirse, adaya doğru
Uçar kumru kanatları
Soluk soluğa
Nedir yazdığım, soruyorum?
Tuhaf,
Duvarın merdivenleri olur kirpikleri
Sonuç tuhaf, ruhumdan başkasını sever
Son sığınağa çağırıp boynu bükük
Bebekleri ürkütüp kaçırarak
Attığı adımı geri alır gibi bir körün, sonunda
Onunla açılır gözleri
Tuhaf, sonunda değişti bütün keskin kokusu
Sümbülün
Yandı sonunda
İşte geldiğim yol.

Biliyorum şüphesiz düşün uzunluğunu
Biliyorum şüphesiz şiirin uzunluğunu
Biliyorum şüphesiz gizin uzunluğunu
Biliyorum...
Üzülür toprak iki adıma
Üzülür evren iki kırıntıya
Biliyorum şüphesiz görünen evi
Uykusuz
Şüphesiz içtenliğini deniyorum
Baktım, bugün, yarın
Aşk böyle bakir şüphesiz
Ve uykusuz.
Nedir söylediğim soruyorum
Karım, bir vaha yarattı aşk ona benzer
Nedir söylediğim soruyorum:
Geri dönen boyun eğdi
Şiirin cahilliği gibi mevsimlerde ince ve kaba
Böyle görüyorsa görmesin, böyle
Nasıl parlıyor üzgün sabah
Nesneler nasıl parlıyor
Nedir söylediğim soruyorum:
karımın öfkesi mendilinde
Dönen boyun eğdi
Şiirlerin cahilliği gibi mevsimlerde.

Bunlar, onlar pencerelere tıkar kitapları,
mezarlığın eskimiş resmi gibi
Ufukta gökkuşağı
Sevinçle
Görünür
Ve uykusuz
Gibi, görünen evleri gibi
Uykusuz.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı
Beyrut 4.12.1956

Yaşayan Kül

Bizde duydum şimdi
Aramızda duydum şimdi
Üçü de birikmiş aşk olur ölümüne
Yalnız kırmızılaştı
Son ses:
“Yetiştirilmiş olsa bile ölü, otopsi olur
Etimiz çakıllarla
Yetiştirilmiş olsa bile ölü, önümüzde
bekleyen
Dedelerimizden bize dönen
geçmiş sonsuzlaşsa yardım istediğinde”

Üçü de boşalsa
Yalnız kırmızılaştı
Son ses:
“Büyüttü öfkemizden sallanır gibi bir duvarı
Kandil söndü sabahın gözlerinde
Ateş dondu kalınlaşan gelecekte
Kalplerimizi unuttu bu adımlar
Umudun sözünde soylu bir at"

Üç biriken de, büyüyor çakıl taşları gibi
Çakıl taşları gibi düşündürüyorlar, yalnız
kırmızılaşan
Son ses, bu ses:
“Ey tanrının sonu oldu:
(ayrıldı çivilenerek
üstüste dizilen ahşaplar)
Tanrım senin mübarek sözünde kulların üzgün
Oturduğumuz yeri sallar altından avuçların
nimeti
Dağıtır, bebek ve dedelerimizi-
Ey insanlar, sevginin bahçesinden yaşlı eser
rüzgar”

Üç boşalan iğrenç ömürden
Bizde boşalan
Şahdamarları yıldızların, ateş boşalır ve ölüm
gönderir:
Ürkütmüyor yangın, ecel olmuyor
Savaşan kemiklere, ey yokolan savaşçılar
Kim olursa zaman gelirse eğer,
Ölecek mi savaşanlar, hafifleyecek mi,
karanlığa gömülecek mi kavim?

"Göğüslerini açmış insanlar, sarkar sevgi
Yayılır, yarın böyle gizlenecek güneş
düşünüldüğü gibi
Kucaklayacak bizi batan ışığı ve uyandıracak
benzerimizi-böyle uyandıracak akan suyu"
Uyardım görüşümün azaldığını sizde,
görüşümün azaldığını
Uyardım çekin, uyardım çekin
Uyardım, sizi gözetlemek için gönderildiğimi
yeniden:
Kül oldu şüphe, şer oldu
Kusuldu haber gece ve gündüzünüzde
Bulunduğumuz yerde sis:
"Yiğitler savaşır düşmanlığın sesi
Vahşet binlerce hançerde
Azı dişler öğütür
Tırnaklar keskin hayat zehirli
Kahramanlar sert yüküm gibi
Temmuz yüküm gibi-baharla birlikte fışkırır
Çiçeklerle birlikte ve ekin ve güç
Yıldızların su aşkı,
Temmuz akan ırmakların dibinde soğuk su
Gök temmuz ağacın dalı nimeti
Yuvalarında saklanan güvercinler
Temmuz işte parlıyor.
Savaşçılar savaşıyor düşmanlığın giysisiyle
Temmuz düşmanlığını barındırır savaşanların:
Kurumuş ırmak çatlakları
bulutların yüzü gözbebeklerinden yağmur
Kan, akıyor bu kan
Sürüklüyor küçükleri ve yığıyor büyüklerde
Sürüklüyor nehirde
Komşuya kaymasın-burdan uzak değil
Kırmızı kapattı görüntümü.
Büründü vahşet ve karanlıkta parlıyor
düşmanlık
karanlık bizimle çatlar
Lübnan selvisinde çiçekler
Nehirde karanlık."

Ölüm, ey uyarmıştım, gençliğimizde
Ölüm hayatımızda
Irmaklar, döndü
Rüzgarla bir oldu
Tıkamadı mezarları anılarımızda
Yalnızca öldü dün
Öldü haçın üstünde
Döndü aşk ve göçtü
Denizleri görüyordu sığındığı yerden
Yangın aydınladı dönüşünü
Döndü aşk ve göçtü
Külden karanlık
Alevlendi ateş
Ve bu onun kanatlarıdır çiçeklerden sonra
şehrimde
Günlerden sonra çakıl yıllar
Gök gibi süsler içinde sevgili sevginin
kıyımını
Üstünde, uyandırın açlığımızı onunla
öldüğünde-kolay öldü
Kanatları, sınırlar bizleri hatta böyle küllenir.
Senin gibi ey uyarmıştım
Ey baharın bağrı es
Ey uçan vedanın uğraşı
Ey titreyen yol.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Aklın Ererse Sor Bana Ben Evvelde Nerde İdim

Aklın ererse sor bana ben evvelde nerde idim
Diler isen deyiverem ezelî vatanda idim

“Kaalû belâ” söylenmeden tertip düzen eylenmeden
Hak’tan ayrı değil idim ol ulu dîvanda idim

Eyyûb ile derde esîr iniledim çektim cezâ
Belkıys ile taht üzere mühr-i Süleyman’da idim

Yunus ile balık beni çekti deme yuttu bile
Zekeryâ’la kaçtım bile Nûh ile tûfanda idim

İsmail’e çaldım bıçak bıçak bana kâr etmedi
Hak beni âzâd eyledi koç ile kurbanda idim

Yusuf ile ben kuyuda yattım cefâ çektim bile
Ya’kub ile çok ağladım bulunca figanda idim

Mi’rac gecesi Ahmed’in döndürdüm arşta nalının
Üveys ile urdum tacı Mansur’la urganda idim

Alî ile urdum kılıç Ömer ile adl eyledim
On sekiz yıl Kafdağı’nda Hamza’yla meydana idim

Ezelîden dilimde uş Tanğrı birdir haktır Rasûl
Bunu böyle bilir iken sanma ki gümanda idim

Yere bünyâd urulmadan Âdem dünyâya gelmeden
Öküz balık evlenmeden ben ezelî anda idim

Yunus senin âşık canın ezelî âşıklar ile
Mülke bünyâd urulmadan seyrân u cevlânda idim

Yunus Emre

Ben Bir Aceb ile Geldim Kimse Hâlim Bilmez Benim

Ben bir aceb ile geldim kimse hâlim bilmez benim
Ben söylerim ben dinlerim kimse dilim bilmez benim

Benim dilim kuş dilidir benim ilim dost ilidir
Ben bülbülüm dost gülümdür bilin gülüm solmaz benim

Ol dost bana gelsin demiş sundum kadeh alsın demiş
Aldım kadeh içtim şarap artık gönlüm ölmez benim

Ne Tûr’um var ne durağım hiç yerde yok karârım
Hakk’a münâcât etmeye belli yerim olmaz benim

Sor sorduğum yeri bana gelirsen gösterem sana
Bir zerrece Hak’tan ayrı gözüm nesne görmez benim

Tur dağında bir tecellî gör Mûsî’yi neler kıldı
Yunus aydır hak katında sözüm geri kalmaz benim

Yunus Emre

Rüya

Rüyamda ellerimde yıldızlar
Güvercin kanatları üstünde giden
Ufukla kaplanan
Yangın kokusunu koklayan-kartaca çağları
Aynada yansır
Saçları gemi olur diyor
Ayna onunla yansır-keserek bağırsakları

Rüyamda yıldızları gördüm
Uçan denizlerinde batırır beni şahdamarıyla,-
Şahdamarı kesik,
Onda uçtu diyor ölen değerler
Yeni bir adla yarını yeni adla gönderdi
Yanarak
Ekin güneşte ve ufukta.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Devrimci

1

Ey devrimci, gücün şiddetle eser, Zerdüşt’ün
iştahı kabarır, aşık olur mermim
Oysa senden sonra evren ?
Seni gösterir bu zelzele
Ellerimin altını didikleyen
İzinde
Dağılır
Senin kimsesizliğini sınırlar,
Dünyanı genişletir kışsa böyle,
Bu kış mahsur bırakır seni:
Sende bütün tarihi.


2

Hayatımın şarkısını söyledim sana
Sana büyüttüm devrimci ruhumu
Gündoğumunda yandım
Haçımı astım.
Bütün harfler marşımda
Yeni bir insan çamuru
Eski bir güneşin gözyaşını alarak
Gerçeği alarak...


3

Tarih çocuklaşır yüksek bağrımda
Ayaklanışımda
Karşılaşırım ölümün karanlığındaki beyaza
Bütün gündoğumunda


4

Göbekbağım benimle kazır toprağın üstünde
karşılaşırız
Arzuyu.
Göbekbağım benimle açar kapının kilidini
Ve kitabeyi
Benimle pencere olur göbekbağım düşün
kirpiklerinde
Olsa
Olmadı hiçbirisi, olsa.


5

Bizi büyüten süt unutuldu
Ölümümüz yeni bir bakir,
Şimdi kovulmuş dönse
yeniden.


6

Etrafımdaki yorgun evrenin gözlerindeki
karanlık
Görmez, solan yıldızlardan örülen yemenisini.
Ve damlamaz sabah esen yelde
Zarif,
Avunamaz
Kuruyan kumun suyuyla
Kurtulup,
Yakar karanlığın mumlarını


7

Üzgün günlerin yolunda
Dönen bu nesilse
Senin de emzirecek bir yavrun vardır. İşte
meme, dişler
Sana sürünerek sevgiyle, inanarak
Sana uzanacak eller vardır
Onlarla dünyayı bükecek
Senin de onunla kesilen yolu
Tamamlayacak.


8

Zerdüşt, evini toplar günün yorgunluğunda
O solan kandilimizin yağını döker.
Onların bulutlarında yüzer
Ve çadırını kurar
Sen namaz kılarsın ona ve arzularsın:
Sussuz, ey yorgun, ey yaratan, nerden
geleceksin?


9

Gündoğumunun karanlığında
Şafağı taşıyarak
Eser çığlık
Mevsimlerin aşkıyla.


10

Bizde filizlenir kayalıkların kirpikleri
Gözlerin
Bizde yağar bulutun gizi
Ve hasır
Bizde açığa çıkar insanların dağı
Yığılan
bütün nesneler bizde taşır baltasını
Ve değiştirir
Sızan su parlar
Ve akar.
Bütün nesneler bizde göğüs gerer
Başlangıç
Onu bir söz yumuşatır
Ve açığa çıkarır meçhul hüznünü.


11

Bütün yara
O bizim yüzümüzde açan gün.


12

Çığlık kısılır
işte o yankıyan sarı, onda ölüm barınır
Sarkar adımlarım gizi zulanın üstüne
Ve o azalır
Dağılmadan, bu mezar, olmayan mezar?


13

Arzularımızda açılaşan ey şarkılarım
Ve devrimleşen...
Zünnar*
Kırmızılaşır,
Ondan sonra;
Kitabım toprağımın üzerinde
Onunla kömürleşen fotoğrafı gibi,
Yarın yıldız olarak doğacak.


14

Nerde akrebin kuyruğu
Ne zaman sokacak kalbimin devrimini
Devletlerin namazını kılarım, rüzgarın
Sözcüklerin,
Seçerim seçerim beni çalkalayanı
Gece ve gündüzde
Hayatın merdivenlerinde
Nerde akrebin kuyruğu
Ne zaman açacağım evrenin kalbini?


15

Şehrimde parlar güneşin uzaklığı
İşte adımları


16

Hangi ateş
Aksa: “Alevin kalbi göründüğüm yıldızlarda"
Hangi ayrılık
Söylese: "gözleri mabettir."


17

Ben, bu gündoğumunun ölüsü gönderildi
bana
Mumunda bayram yaptım-
Benden sonra olsa taklidi gündoğumunun.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı


*Zünnar: Rumca'da kuşak. Vaktiyle hristiyan papazların çıplak tenleri üzerine kuşandıkları kıldan kaba, kalın ve sert kumaş.

Ol Kaadir-i Kün-feyekûn Lûtfedici Rahman Benim

Ol kaadir-i Kün-feyekûn lûtfedici Rahman benim
Kesmeden rızkını veren cümlelere sultan benim

Nutfeden âdem yaratan yumurtadan kuş üreten
Kudret dilini söyleyen zikreyleyen Sübhan benim

Kimini zâhid eyleyen kimini fâsık eyleyen
Ayıplarını örtücü ol delîl ü burhan benim

Bir kuluna atlar verip avret ü mâl çiftler verip
Hem birinin bir pulu yok ol Rahîm ü Rahman benim

Benim ebed benim bakaa ol kaadir-i Hay mutlaka
Hızır ola yarın sakka onu kılan güfran benim

Dört türlü nesneden hâsıl bilin benim işte delil
Od ile su toprag u yel bünyâd kılan yezdan benim

Ete deri süngük çatan ten perdelerini tutan
Kudret işim çoktur benim hem zâhir ü ayan benim

Hem bâtınım hem zâhirim hem evvelim hem âhırım
Hem ben oyum hem ol benim hem ol kerîm u han benim

Yoktur arada terceman ondaki iş bana ayan
Oldur bana veren lisan ol denize umman benim

Bu yeri göğü yaratan bu arş ü kürsü durduran
Bin bir adı vardır Yunus ol sâhibi-i Kur’ân benim

Yunus Emre

Kâ’be vü büt İman Benim Çerh Uruban Dönen Benim

Kâ’be vü büt îman benim çerh uruban dönen benim
Bulut olup havay’ ağıp rahmet olup yağan benim

Yaz yaratıp yer donatan gönlümüz evi hânedan
Hoşnûdum ata anadan kulluk kadri bilen benim

Yıldırım olup şakıyan şakıyıp nefsin dokuyan
Yer ka’rasında berkiyen şol oğulu yılan benim

Hamza’yı Kaf’tan aşıran elin ayağın şeşiren
Gözsüzlerin gözündeki boz pusarık duman benim

Et ü deri sünğük çatan hükmeyleyip diri tutan
Kudret beşiğinde yatan hikmet sütün emen benim

Âşık olan gelsin beri göstereyim doğru yolu
Makaamımdır gönül şarı ırılmayıp duran benim

Yere göğe bünyâd uran ırılmadan kaaim duran
Irmaklara göl çağıran adım Yunus umman benim

Yunus Emre

Rüzgârda Yapraklar

1

Onlarla yürüyorum
Zamanı geldi tabutu taşımanın


2

Böyle dolaşırım Allah’a ulaştırıncaya kadar
gelenekleri
Tabutun üstüne örtülen örtüyle
Kendisinde değiştirip takdirederek lanetledi beni.


3

Adımların uzağımda çiçeklendi dedi:
"Hayat daralıp küçük bir deliğe yığılana
kadar külleri"


4

İşte bebekler
Tepiniyor mevsimlerde
Bütün kokular oynuyor
Yangınımdan mı titriyor yoksa
Kirpiklerime sığınıp
Kitabımda mı saklanıyor?


5

Yüzümde kuşluk vakti, etrafım, pas
Kapımda uyuyorlar
Azı dişi ve tırnak şeklinde
Yanağıma dallarım onlarla ve yıkarım
Kanımla damarlarımda akan.


6

Dönen meçhul azabın suskunluğunda
İğneyle dikerim korkumu
Geleneklerim köreldi: beni okuyan beni
yazan ufak yüzün nerde?


7

Vatanım bir ağaç kökü gibi çıplak uzanır
yarına Bu yarın ? yok! bu yarın olmadı.


8

insanların gündüzünde gösterildi
Mahsenden gelen ses
Toprak, oluştuğundan beri
Yarının mumlan söndürüldü,
Bizde yenilendi dedi:
"Bende inatı olur"


9

Senin için gerçeği söylüyorum
yanıldığımı anladım, hazırlan
Senin için yayılıyor yangın.


10

Bütün insanlar yeniden
Zaman istiyor.


11

Onlara gösterildi söylenen kan
Onlara adını
Hepsinden, etrafımdan,
Onlara söylendi: “kör ol”
Çözün size söyleneni.


12

Bükülür adımlar,
Giyinip geçmişin suretini
Ve söylenir: "hesapsız erkenden gidilir,
denenir başlangıç"


13

Tekrardan başlatırlar hayatı
Yalnız, açlık içinde bütün eller,
Ve sonun yarısı tereyağından:
Eşi yok kumun herhangi bir şarkıda
Yanmak yok alışkanlığın sonsuzluğunda.


14

Bende asileşir düşü
Kaybolduğum aşkın,
Çabam gereksiz bu çamurlu meydanda


15

Yok, yok seviyorum, seviyor güveniyorum:
Kanatlarını gerip asılan ufkun
İzini yırtarak...


16

Bıkkınlık saçılır
herzaman menzile doğru
Umuttan bir gölde.


17

Kanatlarımda açık delil
Benimle süzülür yolda
Yolda kül
Sönüyor, ateşin alevi.


18

Gördüğümü silerim
Örümcek ağı tutan haberleri de.


19

yarından sonra yaparım
Dünden evimi
Yerle bir olan dünden:
Ve güneşin nimeti...


20

Tarihim bana söyledi parçalanan adada:
“Hepsi saklandı alemde yetişen otlarda."


21

Çürüdü koruyan taşlar
Güneş-yok mu gören.


22

İpek ip üzülmedi
Boşalan boncuklara
Kuşluk vaktinden, kalan.


23

Kalıba dökülmüş taşlaşan onurum
türkülerim ve kuş kanadından kalemim ve
defterim.


24

Yok, ağaç meyvaya durduktan sonra solan
Cenin, görünür onda.


25

Sarmaşık duvarı aşsa bile
Bakire bir kızın düşlediği yazılacaksa...


26

Bahar söyledi:
“Her saniyede ben bile kaybederim, kaybolu-
rum"


27

Ben ışığın evi ama ışığım yok aydınlatacak:
Yok maşelemi sallayacak kibirli bir dağın
tepesi
Sevgilim yeşil deniz feneri.


28

Toplardamarımda uyur mutsuz düşüm, yavaş
yavaş ağlar gitarım
Gündoğumuna çizsem adımlarımı
Güneşin üstüne süzüldüğümü görsem


29

Sabah doğdu ben doğmadım
Kuru göllerin üstünde, ben
Ürkülüp ufalır kaybolurum
Sabrım bile terler
Sarhoş olurum yerküresinin bardağıyla
Duvara dayayıp kulağımı... anlaşılmayan sözler
Duyuyorum deliklerden.


30

Kendi şehrimde yürürüm önüm çukur
Kandan ürer kör tuzaklar
Kendi şehrimde inşaederim gökyüzünü şiirle
Ve dünyayı yıkar tırnaklarımla gömerim.


31

Göz kapaklarımın arasında oynadım
Gecenin cefası şehrin telanı,
Aldandım dostların hüznüne
Ve okun hedefini çizdim.


32

Dün, fışkırdı
Kazılan kafamda kayboldu kazılan
Tatlısuda durmayı düşlerim
Maledinirim tatlısuyu
Tatlısuda duran düşüm kesiliyor...


33

Ellerim uyudu, uyudu ellerimin damarları
Yorgun ter içinde döndüm
Kalbimin üzerinde yürüyorum,
görebildiğimin üzerinde
Yürüyorum yarını görüyorum,
Yürüyorum varamıyorum
Yakarım bütün engelleri
Bana süre tanınır kararsız.
Bu nedir? kendi vatanımda ve kendi
toprağımda
Vatansız yaşıyorum
Zamansız yaşıyorum
Bu nedir? Ben ne olsam ey yaratan...


34

Yolum çukurlar arasında
Marfa Gul*
Duvarlar etrafımda sağır
Amacım hüzün dolu varacağım yer doldu
Seninle, ey uzun yolum
Açık, engeller şimdi daha acı
İçinde, vatanımı sardı değişim.


35

Fışkırdı yırtılan eller
Zalimliğin yürüyüşünde
Rahmet fışkırdı yaklaşanda eridi güleryüzler.


36

Mantar bağlandı dilinde
Öldükten sonra kanıt, suskunluk.


37

Yürümen bile değişti
Altını ıslattın:
Üretmeden nasıl başlanılır.


38

Ey mümkünün yüzü, ufkun yüzü
Güneşin değişti, yangınında...


39

Derinliklerde kaybolurum
Garip dururum böyle,
Senin kalıbın şekli bir soru, veya yanıt.


40

Bu benden sonra yetişen nesil heder olmuş
eşya gibi
Bu nesil üstüme yıkılır bütün mülküyle
Çocuğa döner sonra, ancak bu onun tohumu
vatanımın derinliğinde
Bu onun yıkılışıdır küflenen giysinin
Bu onun kazılışıdır tıkanan dünün,
Çünkü güneş,
Bu nesil doğuyor benden sonra su gibi
Heder olmuş eşya gibi.


41

Devirdim çadırın iskeletini
Zamanın bir köşesine işte
Kayıp, göbeğinde diktiğim
zamanla yoruldum, yürüyorum.


42

Kurudu, kurudu damarlarım
İşte otlar, işte oynuyor, budanan asma
Altında hangi azınlıktı halkım?


43

Susuzluğum doldurdu bütün kapları
Kalbim akıntısında yüzüyor
Parçalamasın rüzgar.


44

Birikenin yanında bekliyorum Allah'ı
Gözlerimde mumdan nur
Ve alevden iki büklüm:
Yalnız o, onlar uğraşım.


45

Yok bizi
Yok bir an saracak kucak
Beni emziren annenin çukur göğüsü, geniş
cephe.


46

Yaşamdan sonra kim gördü Allah’ı
Gündüz gözleriyle geceyi yazar
Yapraklar yok olur sıcaklığıyla


47

Şimdi yaşatır sussuzluğu ve dağıtır
Ölenlerin mirasını


48

Bu insanlar ne zamandır çölde
Sönse bile... susasa bile...


49

Büzülüp hücrede iki kene üzerine:
Uçkurumun ipini sarkıtıp, şurda
Ölenin, yemeği doldurur iki tırnağımla


50

Ey yol gösteren mum ışığı
Ya şaşırırsam bu kısa yolu?


51

Uyandırırım yakınımda filizlenen kayıp
bitkileri:
Açığa çıkarıp adımlarımı
Bütün geleneğimden uzak gezinirim.


52

Yarın şaşkındır dedi:
"Fışkırdı hata söylenen
Sözler, uçtu dudağımdan
Yok artık fışkıran dallar”


53

Bu insanlar: inşaettiği
Herşey batar çölde


54

Başım yüzlerin altında
Sopalar kafaların üstünde
Şaşkınım umutsuzluğa
Ve gecem karanlığın artığı
Astı değerli gözlerini
Gözlerinin ardı kireç
Harflerini tercüme etsem
Şüphelenirim korkup yenilikten
Elmasımı matlaştırdılar.
Kazımaktan çatladı evim
İlk önce mahsen
O uzun dünya
İki ekmeği bağrına basıp
Dün, yarının ardında.
Vurmak için diktiğim yayla karşılaşırım
Çöken toprak irkitir
Zamanı içine gömer akşamı
Güneşin zamanı adımlarımda buz kesildi
Şaşırttı benim gördüğüm yolu, göremiyorum
Artık sezgim yok oldu.
Kalbim sümbülden ip
dağıldı kamışlar
İki göz kapağım ki odundan
Ağlamaklı titrer ansızın duygulanıp:
Yok, umut ölmedi
hala titriyor umudun gizi


55

Ölümden sonra
Yok, kesilmedi çığlık, benim çığlığım hala...


56

Bana anlatırsın ve ben işte hayattayım derin
uzak?
Nasıl araştırıldı hani sevgi hani arzu
Özlediğim, rüzgar toplamaya kararlı
Dilimin üstü demir?
Bana anlatırsın? gözlerimin rengini güneşin
parıltısını
Ve buz tutan adımlarımın rengini.


57

Cimri günlerin yemeği
Senden sonra büyür değeri


58

Kalbim dağılırsa eğer
Kımıldamadan kırılmadan
Gökyüzünün sınırında
Halka yandığını söyle:
Ölümümde savaşın,
Yaram yandı.


59

Etraf uyudu, şimdi kalbim sızlıyor
Gözlerim iki uzun beyazlık
Rüyada aydınlandı iki boş kap
Aldatan görüntüye varsayarım
Boşuna titriyor ölecek kalp
Ve bulut bir duman.


60

Derinde görünmüyorsa gizli söz
Kayboldu - işaret:
Derinde görünmüyorsa toprak
Hastanın horuldaması.


61

O garip ellerim ve yüzüm
Yolcu
Ve ölüm rüzgarımda
Sızlıyor batan gemimde
Ellerim o garip, garip
Yüzüm, şehrim garip
Bütün gün ıraklaştı
Benim olmadı an, yarının kibiriyle sıkışırdı,
bu başlayan yol.


62

Ey yok olan gözlerim yok afetme
Yok kayalaşmasın ellerimde dönen güneş
korkarım eğer söz çıplak kalırsa
Gözlerim donarsa kurak toprakta.


63

Eğer yol katlanırsa
Yangına karşı:
Dolaşan dalgada sordu batanı.


64

İnsanlarla beraber gelirim düşüyle dünyanın
Düşüyle giderim.
Amacım, bu bedene konuk olmak
Sabah, Çarpar iki kanat, aldı.


65

O ki, dağılmış tepe
Yangınla,
İçinde dinmeyen ateş
İçinde kalbinin.


66

Pencereler öğle sıcağında gözyaşı
Ve dağ defne ağacı ve mağralar
Yüksekten gözetliyor hüzünlü çam ağaçlarını,
hepsi birbiriyle sarılı
Ve yıllanmış incirler:
Gözkapakları yorgun düşer ağlamaktan,
sulamaktan
Suskunlukla bilenir dokuma iğnesi:
Güvercinler sınırlar kefeni
Mezar kazıyıcı oldu sesleri.
Gizli hayaldim
Duyarım çocukların çivilenen dilini avuçların
göbeğinde
Gözkapaklarını asılı anı sayarım yataklarını
Ama oynayarak küreyle, gök parlasa
rekleri gibi.
Uykusuz bir sohbetten hayaldim
Dedeleriyle oturur, beni torunları sanar
Garip kasidelerde gizimiz bütün gece:
“Karanlıkta delirdi içimizde yanan su
Açıktı bize şer ama yarıldı
Seviyor bizi, bizi alır toprak,
Bizi giyinir kokusu bir giysi gibi, bizi
saklar ipleri.
Ve koparır bekçi şaşkınlığından
Ahmakça öldürür veya öldürülür
Güzel atlar saldırdığında
Yıkılır ve öder bedelini çakıl taşları üstünde
Şaşırır, vuramaz tatlı sevgilileri armağanıyla"
Hayaldim;
Tutarım yolcu zamanın saçını, böyle
ağlamaklı
Güçlenip dönerim pencerelere
Yenilenirim, bebekler küçük
Mutlu bir haberle.


67

Karşımda kuş yuvası bakir bir kaside ve eski:
mutluluk içinde oynuyor toprak.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı
1955-1957


* Marfa Gul: insanların önüne çıktığında çeşitli şekillere girdiği söylenen bir tür cin ya da yılan

Evvel Kâdim Önden Sona Zevâli Yok Sultan Benim

Evvel kâdim önden sona zevâli yok sultan benim
Yedi ıklîme hükmedip diri tutan Sübhan benim

Ben bu yeri yaratınca yer üstüne gök durunca
Ulu deniz mevc urunca Nûh’a tûfan veren benim

Dur dedim göklere durdu gökler dahı karar kıldı
Yüz bin türlü âdem geldi getirip gideren benim

Yûsuf ile çâha inen terâziye altın uran
Kafesini basaduran Mısr’ın ıssı sultan benim

Sûfî ile sûfî olan sâfî ile sâfî benim
Bel bağlayıp tâat eden ol kerim ü rahmân benim

Kaf’tan Kaf’a hükmeyleyen divleri hükmüne koyan
Yele binip seyran kılan bu mülke Süleyman benim

Yunus değil bunu diyen kudret dilidir söyleyen
Kâfir ola inanmayan evvel âhır heman benim

Yunus Emre

Evvel Benim Ahır Benim Canlara Can Olan Benim

Evvel benim âhır benim canlara can olan benim
Azıp yolda kalmışlara Hızır meded eren benim

Bir karâra tuttum karar sırrımı benim kim duyar
Gözsüz beni kaçan görür gönülde gizlenen benim

Kün deminde katre uran bir nazarda dünyâ duran
Kudretinden han döşeyip aşk nöbetin uran benim

Düz döşedim bu yerleri çöksü urdum bu dağları
Sayvan eyledim gökleri geri tutup duran benim

Dahı aceb âşıklara ikrâr ü din îman oldum
Halkın gönlünde küfr ile İslâm ile îman benim

Halk içinde dirlik düzen dört kitabı doğru yazan
Ağ üstünde kara dizen ol yazılan Kur’an benim

Dost ile birliğe biten buyruğu ne ise tutan
Mülk yaratıp dünya düzen ol bahçıvan heman benim

Hamza’yı Kaf’tan aşıran elin ayağın şeşiren
Simurg-u Kaf ardındaki ol oğulu yılan benim

Yunus değil bunu diyen kendiliğidir söyleyen
Kâfirdirür inanmayan evvel âhir neman benim.

Yunus Emre

Suskunluktan Sonra

Böyle haykırırım suskunluktan sonra içimde
demlenmeden sözü
Beni görenden haykırırım
Ey ayakta duramayan ey ölü kalan
Bu suskunluğun altında,
Haykırırım çocuklaşması için bu rüzgarın
Sabah olması için
dilim kanımda ve nağmemde
Haykırırım: beni görenden
Bu suskunluğun altında böyle demlenmeden
bende söz,
Haykırırım yalnızlığıma inanmanız için- benim
ve gölgemin.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Benim Canım Uyanıktır Dost Yüzüne Bakan Benim

Benim canım uyanıktır dost yüzüne bakan benim
Hem denize karışmağa ırmak olup akan benim

Irmak gibi ben çağlarım geh gülerim geh ağlarım
Nefsin ciğerin doğrarım kibr ü kîni yakan benim

Kırdım bu nefsin çerisin bir ettim burc u bârusun
Pâk eyledim içerisin milketini yuyan benim

Ben hazrete tuttum yüzüm ol aşk eri açtı gözüm
Gösterdi bana kend’ özüm âyet-i kül denen benim

Şah didârın gördüm ayan hiç gümansız belli beyan
Kâfir ola inanmayan ol dîdâra bakan benim

Benimdürür bu cümle iş hikmetim ile yaz u kış
Ben bilirim yad u biliş ırılmadan duran benim

Bu cümle canda oynayan damarlarında kaynayan
Küllî dillerde söyleyen küllî dili deyen benim

Nemrud odun İbrâhim’e ben bağ u bustan eyledim
Küfür yüzünden doğuban gene odu yakan benim

Ol Hallâc-ı Mansûr ile söyler idim Ene’l Hakk’ı
Benim gen’ onun boynuna dar urganın takan benim

Ol Hak habîbi Mustafâ mi’raca edince sefer
Ol dem canım hâk eyledim ol sırrını duyan benim

Şimdi adım Yunus’durur ol demde İsmâil idi
Ol dost için Arafât’a kurban olup çıkan benim

Çerh benim hükmümdedür(ür) her kanda ben oturmuşum
Mülk benim elimdedür(ür) yıkan benim yapan benim

Sa’d benim saîd benim Yunus dahı benimledir
İlm-i ledündür üstâdım ol esrârı (duyan) benim

Yunus Emre

Gökte Peygamber ile Mi’râcı Kılan Benim

Gökte Peygamber ile mi’râcı kılan benim
Ashab-ı suffa ile yalınacak kalan benim

Sabr ile kanaati hoş veriptir anlara
Kırk kişi bir gömleğe kanâat kılan benim

Kırkından birisine çaldım idi neşteri
Kırkından kan akıdıp ibret gösteren benim

Ömer-i Hattâb ile ham adl ü dâd işledim
Oğluyla fısk eyleyip hadde basılan benim

Abdürrezzak ol derviş yoldaş edindi beni
Hallâc-ı Mansûr ile dâra asılan benim

İbrahim Edhem baktı tâc u tahtı bıraktı
Hak yoluna uyaktı ol sırrı duyan benim

Mûsî Peygamber ile binbir kelime kıldım
İsî Peygamber ile göklere çıkan benim

Adımı Yunus taktım sırrım âleme çaktım
Bundan ileri dahı dilde söylenen benim

Yunus Emre

Tanındı

Gecenin bedeniyle örülen ellerim, olmadı
Kopardığımda günü
Kirpiklerin altındaki taşlar olmadı
Ah! Kaç kere namazını kıldım tanrının inadına
Ve değerlerine
Ah! Kaç kere yedirdim gözlerimi ağaçların
açlığına
Ancak kırık dallarında kırılan oldum
Karşılaştığımda- ikinci gırtlağında
ben ve tanrı damlayan bir gün.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Haber Eylen Aşıklara Aşka Gönül Veren Benim

Haber eylen âşıklara aşka gönül veren benim
Aşk bahrısı olubanı denizlere dalan benim

Deniz yüzünden su alıp sunuveririm göklere
Bulutlayın seyrân edip arşa yakın varan benim

Yıldırım olup şakıyan gökte melâik dokuyan
Bulutlara hüküm süren yağmur olup yağan benim

Gördüm göğün meleklerin her biri bir işte imiş
Hak Çalab’ın zikrin eden İncil benim Kur’an benim

Gördüm deyen değil gören bildim deyen değil bilen
Bilen oldur gösteren ol aşka esîr olan benim

Sekiz uçmak âşıklara köşk ü saraydır bilene
Mûsî’leyin hayran olup Tur dağında kalan benim

Kalem çalınacak görgil haber böyledürür bil(gil)
“Kaalû bela” kelecisin bunda haber veren benim

Deli oldum adım Yunus aşk oldu bana kılavuz
Hazrete değin yalınız yüz sürüyü varan benim

Yunus Emre

Severim Ben Seni Candan İçeri

Severim ben seni candan içeri
Yolum ütmez bu erkândan içeri

Nereye bakar isem dopdolusun
Seni kanda koyam bundan içeri

O bir dilberdürür yoktur nişânı
Nişân olur mu nişandan içeri

Beni sorma bana bende değilem
Suretim boş gezer dondan içeri

Beni benden alana ermez elim
Kadem kim bâsa sultandan içeri

Tecellîden nasîb erdi kimîne
Kimînin maksudu bundan içeri

Kime cîdâr gününden şu’le değse
Onun şu’lesi var günden içeri

Senin aşkın beni benden alıptır
Ne şîrin derd bu dermandan içeri

Şerîat tarikat yoldur varâna
Hakıykat ma’rifet andan içeri

Süleyman kuş dilin bilir dediler
Süleyman var Süleyman’dan içeri

Unuttum din diyânet kaldı benden
Bu ne mezhebdürür dinden içeri

Dinin terk edenin küfürdür işi
Bu ne küfürdür îmandan içeri

Geçer îken Yunus şeş oldu dosta
Ki kaldı kapıdan andan içeri

Yunus Emre

Tekrarlanan Yalnızlık

Tekrarlanan yalnızlık tekrarlanan son
Düşlerim onunla düşer bu mekana-
yaşarım bir adada alacakaranlık
Yaşarım insan gibi
Derin yalnızlıkla barışırım yalnızlıkla,
görüyorum
Tekrarlanan sonu.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Mezamir

İlk günün sonunda giderim-yüzüm parla-
yan şimşeklerde kaybolur düşüme ekmeğim
olsan derim:
Şimşeklerin yatağını toplarım ve adımı yaza-
rım üstlerine.

Ağaçlar adını değiştirip bana veriyor, çığ-
lığıyla yakınır taşlar, kolayca saklanırım yap-
raklarına-bu ordu ve silahım dallardır.

Yüzümü nakışlarlar yaranın ve rüzgarın
üstüne, suyun üstüne nakışlarlar öylece duru-
rum yüzlerine, alnımda dalgaların dinginliği.

Gelip uzaklara sığınırız uzaklar durur or-
da, böylece varamam kaybolurum ancak, şim-
di uzaklarda, uzaklar benim vatanım.

Gözyaşlarımı yaratır gibi dostlarımın va-
tanını yaratırım.
Böyle kaynaşır birbirine alemin kabukları, mil-
yonlarca yıldız gibi, böyle algılarlar kendi yüz-
lerini, böyle sanıp böyle vururlar kendi kanla-
rını bile, böyle söndürürler kendi yataklarının
gölgesini.

Onları kendi adımla çağıracağım, endi-
şeyle vururum ayaklarımı toprağa, kimse top-
lanmaz etrafıma, şimşek hızıyla gider alırım
onları ve yoklarım, ceylanların matemini giyi-
nirim, düşüme gösteririm sakin yüzümü ilane-
dilen insan girer- (bakıp görüyorum seni ey
Orefyos, öğrettiğin alemde nasıl olacağımı.)

     İlanederim dökülen yaprakların tufanını
     İlan ederim teknelerin gidişini.

Mağarada toplanırım, ölü bir dağ gibi
olurum ve fosile karışırım. Harabeleri oy-
natırım gayretimi yüklerim taşlara ve top-
rağa, bekleyen günlerimin üstüne yazarım ve
kırarım zamanın sayılarını, uzaklıklara uzum-
la derinlere dalarım ve uzakları terkederim
onlarla düzelir yolum.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı


Mezamir: 1. Düdükler. 2. Makamla okunan Zebur sureleri. 3. (Mızmar. C.) Koşu meydanları. 4. Çokluk, isim, eskimiş

Aşk Arasında

Size soruyorum... bırakın, bırakın pencereleriniz teslim alsın
Gömsün aşkın gölgesini
Diyeceğim gözlerinizi şimdi kapasanız
Ben, şimdi, ufuk uzun uzun
İntiharı defalarca söylemekten kuruyan ağzım.

Seni seviyorum, kalblerin sütdamarları kalbime
hayat verse bile aşkımda bakir,
seni seviyorum, gözlerine sığınmış ışık,
sığınmış suyla dolan
Saçların kardan şalale kollarımdan akıp giden.

Seni seviyorum, ölüm tenimi okşuyor: nasıl yayıldı
Nasıl büyüdü; nasıl ihanet etti?
Nereye denizlerin neşesi
Nereye göçeden çiçekler
Olgun aykırı çamurunuzla?
Uzanırsın, ölüm gelir ve seni çukurda görür
Suskunluğumda düğümlenir sesin yanağında belirir yaratanın
okşar: nasıl dağıldı?
nasıl büyüdü, nasıl çürüdü?

Nerde görüp yaşadığım yıllar, etrafımda
dökülen evde sırları kalan
Seni boğdu siyahlar
Fırının alevinde.

Seni soruyor, bıraktığın, bıraktığın zaman
Ve bıraktığın mekan
Ve bıraktığın, bıraktığın kandil işte teslim oluyor
Aşkı karanlığa gömerek
Söylediğim: gözlerin kapanıyor
Ben, şimdi, gündoğumunu uzun uzun
Tekrarlayıp söylüyorum İkincisini: ah! geçmiş.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı
15 Şubat 1954

Benem Ol Aşk Bahrısı Denizler Hayran Bana

Benem ol aşk bahrısı denizler hayran bana
Deryâ benim katremdir zerreler umman bana

Kafdağı zerrem değil ay u güneş bana kul
Hak’tır aslım şek değil mürşiddir Kur’an bana

Çün dosta gider yolum mülk-i ezeldir ilim
Aşktan söyler bu dilim aşk oldu seyran bana

Yoğiken bu bârgâh sen var idin padişah
Ah bu aşk elinden ah derd oldu derman bana

Âdem yaradılmadan can kalıba düşmeden
Şeytan lânet olmadan arş idi seyran bana

Yaradıldı Mustafa yüzü gül gönlü safâ
Ol kıldı bize vefâ ondandır ihsan bana

Şerîat ehli ırak eremez bu menzile
Ben kuş dilin bilirim söyler Süleyman bana

Yunus bu halk içinde eksiklidir Hak bilir
Dîvâne olmuş çağrır dervişlik bühtan bana

Yunus Emre

Bû Fenâ Mülkünde Ben Nîce Nice Hayrân Olam

Bû fenâ mülkünde ben nîce nice hayrân olam
Ye nice handân olam ye nîce bir giryân olam

Geh feleklerden meleklerden dilekler dîleyem
Gâh arş u şemste gerdûn olam gerdân olam

Âdımım attım yedî dört on sekizden ben öte
Dokuzu yolda kodum şâh emrine fermân olam

Dost ferah kıldı terahtan ben teberrâ eyledim
Sûret-i insân elem hem cân olam hem kân olam

Gâh bir müftî müderris geh mümeyyiz gâh temiz
Gâh bir müdbir-ü nâkıs (naks) ile noksân olam

Gâh batn-ı hût içinde Yûnus ile söyleşem
Geh çıkam arş üzere bir cân olam Selmân olam

Gâh inem esfellere şeytân ile şerler düzem
Geh çıkam arş üzre vü seyran (olam) cevlân olam

Gah işidîrem işitmezem işümezem aceb
Nice bir nisyân olam hayvân olam insân olam

Gâh ma’kuulât-ı mahsûlât takrîr-ü beyan
Gah maksûrât olam geh sâhib-i Keyvân olam

Nice bir sûrette insân ü sıfatta cânver
Nîce bir tilkî olam yâ kurt u yâ arslân olam

Nîce bir tecrîd ü ferd ü mücerred münferid
Ye nice (cin) nice ins ü nîce bir şeytân olam

Nîce bir aşk meydanında nefs atın seğirttirem
Ye nice bir bâşımı tûp eyleyip çevgân olam

Gâh birlik içre birlik eyleyem ol bir ile
Geh dönem deryâ olam katra olam ummân olam

Gâh düzahta yanam Fir’avn ile Hâmân ile
Gâh cennette varam gılmân ile Rıdvân olam

Gâh bir gaazî olan Efreng ile ceng eyleyem
Geh dönem Efreng olam nisyân ile isyân olam

Gâh bir meşhûl ü merdûd olam u Nümrûd olam
Geh varam Ca’fer olam tayyâr olam perrân olam

Nîce bir âmî olam nâmî olam câmî olam
Nîce bir kâmi olam â-kâm olam nâdân olam

Gâh ola odlar yakam diller yıkam canlar yakam
Gâh varam arşa çıkam geh şâh u geh sultân olam

Nîce bir dertler ile odlâra yanam yâkılam
Nîce bir şâkir olam zâkir olam mihmân olam

Terk idem bû hâk ü bâdı vara aslına yine
Şeş cihetten ben çıkam bî cism olam bî cân olam

Nîce bir Circîs ü Bercîs olam u Mirrîh olam
Nîce bir Câlînus u Bukrât olam Lokmân olam

Bu dokuz arslân u yedi evren ü dört ejderha
Bunlarınla ceng idem Rüstem olam Destân olam

Bir demî âsûd’ olam hüşyâr ü gaafi’l hord u hâm
Bir demî aşüft’ olam mecnûn olam hayrân olam

Gönlümün gencine renc irgörmeden bir yol bulam
Yâhu deryâya girem bî reng ü bî elvân olam

Ye nice bir ben diyem sensin diyem ûtanmadan
Ye nice deksiz olam dilsiz olam hayrân olam

Nîce bir balçıkt’ olam alçakta olam hâr olam
Gâh varam gevher olam yâkuut olam mercân olam

Âdemîlikten çıkam ûçam melekler mülküne
Levn olam bî levn olam geh kevn olam bî kân olam

Gâh münkaad u mutî-i Hakk Allâh’ın hası
Geh dönem Hârûn olam Mûsî olam İmrân olam

Geh duram Dâvûd olam taht-ı Süleymân’a çıkam
Geh dönem güm-râh olam hem-râh olam hicrân olam

Gâh zindandan çıkam âzâd olam âbâd olam
Geh yine der-bân olam mahbûs olam zindân olam

Dâr olam girdâr olam Mansûr olam ber-dâr olam
Ten olam hem cân olam hem în olam hem ân olam

Gâh beyâban-ı harâb u geh serâb u geh tübâb
Geh yine Mahmûd olam geh cin olam geh cân olam

Gâh izzette azîz ü gâh zillette hakıyr
Geh varam erkân olam reh-bîn olam rühbân olam

Geh dönüp hâmûş olam bî hiş olam ser-hûş olam
Söyleyem destân olam hem bâğ u hem büstân olam

Yunus’a Tapdûğ u Saltûğ u Barak’tandır nasîb
Çün gönülden cûş kıldı ben nice pinhân olam

Yûnus imdi bû sözüben âşıka dî âşıka
Kim sanâ ben sıdk olam hem derd ü hem dermân olam

Gâh hâlîs gâh muhlis olam uş Furkaan ile
Gâh Rahmân’ur - Rahim yâ Hayy ü yâ Mennan olam

Geh dönem bir şems olam zerremde yüz bin arş ola
Geh yîne tuğyn olam âlemlere tûfân olam

Evvelî Hû âhırı Hû yâ Hû illâ Hû olam
Evvel âhır ol kalâ vu “Men aleyhâ fân” olam

Yunus Emre

İki Ölüm Şarkısı

1

Eğer ruhunu, bende tekrarlarsa ölüm suskunluğunu boğar
Uyuturum ben onda uyurum.


2

Ey ölümün ruhu bir ip uzatırsın boynuma
Boğarsın meçhul kalbimi;
Ey ölümün ruhu uzanırsın
Beni taşır göçü keşfederim
Ve görürüm yanıbaşımdaki insanları.


Adonis
Çeviren: Metin Fındıkçı

Hak Bir Gönül Verdi Banâ Hâ Demeden Hayrân Olur

Hak bir gönül verdi banâ hâ demeden hayrân olur
Bir dem gelir şâdî olur bir dem gelir giryân olur

Bir dem sansın kış gibi şol zemherî olmuş gibi
Bir dem beşâretten doğar hoş bâğ ile bustân olur

Bir dem gelir söyleyemez bir sözü şerh eyleyemez
Bir dem dilinden dür döker dertlilere dermân olur

Bir dem çıkar arş üzere bir dem iner tahtes–serâ
Bir dem sanâsın katredir bir dem taşar ummân olur

Bir dem cehâlette kalır hiç nesneyi bilmez olur
Bir dem dalar hikmetlere Câlînus u Lokmân olur

Bir dem div olur yâ perî vîrâneler olur yeri
Bir dem uçar Belkıys ile sultân-ı ins ü cân olur

Bir dem varır mescidlere yüz sürer orda yerlere
Bir dem varır deyre girer İncil okur rühbân olur

Bir dem gelir Îsî gibi ölmüşleri dîrî kılar
Bir dem girer kibr evine Fir’avn ile Hâmân olur

Bir dem döner Cebrâil’e rahmet saçar her mahfile
Bir dem gelir güm-râh olur miskin Yunus hayrân olur

Yunus Emre