Ferhat İle Şirin

Padişah, kızı Şirin'i çok severdi. Şirin bir köşk istedi babasından. Köşk
tam üç günde bitirildi. "Ama ben saçaklarında hiç görmediğim kuşla-
rın uçtuğu, duvarlarında hiç bilmediğim gemilerin hiç bilmediğim ül-
kelere sevinç taşıdığı, dört bir yanında atların hiç tanımadığım umut
ülkelerine doğru gittiği bir köşk isterdim" dedi Şirin. En güzel resimle-
ri, en güzel işlemeleri en güzel renklerle yaratan Ferhat'ı sarayın bahçe-
sine yapılan bu yeni köşke getirdiler. Ferhat boyalarını açtı, her yanı
resimlerle, işlemelerle süslemeye başladı. Dünyamızın başına sarmış
bütün olmazlıkları, yüreğimize nereden geldiyse gelmiş bütün yanlış-
ları, kötülükleri yoksayan büyük bir yaratıcı çabayla işe koyuldu Fer-
hat. Boyalarla arasında kesin bir anlaşma vardı. Hiçbir şeyi umursa-
maz gibiydi. Oysa, yaptıklarını beğendiremezse boynu vurulacaktı.

Yaratanlar
Bağışlayın önce bizi
Her şeyi sizden aldık
Hiçbir şey veremedik belki size
Bizim yüzümüzden yalnızlığınız

Yaratanlar
Bizi hoşgörmeyin ama
Alın değiştirin bizi
Taşları yontu yapmaya
Değiştirin
Sabah akşam değiştirin içimizi

Yaratanlar
Aydınlığa çıkaran eller kutsal ellerdir
Siz baştanbaşa birer tanrısınız
Duyurun her duymazlığa sesinizi

Ferhat bir sabah vakti gene boyalarıyla söyleşirken, tuttu yemyeşil bir
yaprak işledi köşkün avlusundaki büyük çeşmenin taşına. Sonra yap-
rağa dönüp şunları söyledi:

Gözlerinin derininde bir sarı
Yaprak gibi sıcak yazdan geçecek
Bekleyecek uzaktan ilk rüzgârı
İlk sallantıda yerlere düşecek
İlk yağmurda ıslanacak saçları
İlk selin akışına takılıp gidecek
Bir ovada karşılayacak karı
İlk ayazda yüreği titreyecek

İz kalmayacak ondan baharlara
Çürüdüğünde yeşiller çıkacak
Artık ben yokum dediği gün
Topraktan papatyalar fışkıracak

Bir yokta geçirecek uzun yazı
Sonbaharı hele hiç duymayacak
Kimse gelmekte olan soğukları
Onu bulup da ondan sormayacak

Daha sonra o yaprağın yanına özgürlük kırmızısı bir sandal çizdi.
Kumluğa mor rüzgârlar getirdi. Dalgalar kıyıyı tutunca şunları söyle-
di:

Tutkularla açılır mısın sandal
Eski mavi büyük denizlere
Gider misin ışıkların ardından
Güneşin kuşkusuz battığı yere

Orada görülmedik umutlar bulur
Alır getirir misin kıyılarımıza
Büyük sevinç çığlıkları taşır mısın
Kara ve sessiz yalnızlığımıza

O deniz tarlalarında belki çiçekler
Yeşil uzaklıklara serer bakışını
Belki onlar bizden iyi bilirler
Umudun gizlisini aşkın saklanmışını

Gider getirir misin güzel sandal
Bize acılarda yok olmayanı
Büyüyüp büyüyüp de kuşlar gibi
Gün gelip alnından vurulmayanı

Daha sonra da bu apaydınlık kıyıya bir atlı getirdi dağlardan. Atlıya
bakıp şunları söyledi:

Taranınca sabahların saçları
Senin adın umut diye biri mi
Bir daha geçmez misin geçtiğini
Yakılınca kül vermeyen serüven

Senin adın bir atlı mı dağlardan
Başkaldırmış yokluğunun adına
Varınca atlı olmanın tadına
Senin için gitmelerin şehri mi

Senin karlı dağların var mı kıştan
Sunulacak umudun var mı yaza
Yoksa akşamüstünde kendini
Bırakacak mısın renksiz beyaza

Atını başıboş sürüp tarlaya
Topla diyecek misin yalnızlığı
Özgürlüğü ayrı ayrı kapılarda tutarken
Varlığın ve yokluğun uymazlığı

Yaratanlar
Her umudu bir kesinlik bildiniz
Sizden önce umut yoktu dünyamızda
Dünyamıza umudu siz getirdiniz

Sonu hiç gelmeyecek bir şarkıda
Siz işlediniz doğaya inancı
Kendinizden kendinizi yaratmayı bildiniz
Her şey bitmiş sanılan yerde bile
Yeni yontular kurdunuz kayalardan

Aşılmazlıklar gibi dikili dağlardan
Siz aşmayı bildiniz geçitleri
Siz bize kendimizi gösterdiniz
Siz bozdunuz doğada sessizliği
Yerine sonsuzluğu getirdiniz

Ferhat o sabah yaprağı, sandalı ve atlıyı çizerken, Şirin bir köşede giz-
lice onu gözetliyordu. Baktı ki, düşlediği güzelliklerden de büyük gü-
zellikler Ferhat'ın çizdiği, boyadığı resimlerdedir. Usulca onun yanına
yaklaştı ve dedi ki:

Bu kadar güzelliği kaldıramaz
Daha güzellersen yıkılır duvarlar
Böylesine eksiksiz bir türküyü
Duyanlar dinlemeye dayanamaz

Biraz çirkinlik kat yaptığına
O güzel çocuk yüzlerini sil biraz
O bembeyaz yeleli atları karala
Yerlerine yalnızlık çiz biraz

İyiden doğrudan ve güzelden
Birini görmezden gel hiç değilse
Boyadığın çiçeklerden birinin
Hiç değilse bir yaprağını kopar

Bir yerinde aksasın bu sonsuzluk
Yoksa yüreğimiz dayanmayacak
Hem bizim eksikli varlığımız
Senin eksiksizliğini zor anlayacak

Sonra aklından sökemezse seni
Ya bir çılgın olup çıkarsa Şirin
Sonunda bir yalnızlığa düşerse
Sonsuzluğunla ödeyebilir misin

Ferhat, Şirin'i görünce vuruldu. Ne gördüğü, ne duyduğu, ne yarattı-
ğı güzellikler içinde böylesine yüce bir güzelliğe raslamıştı. Dedi ki
Şirin'e:

Boyalarla işlediğim duvarlarda
Hiçbir güzellik ulaşamaz sana
Ben ne kadar benzetmek istesem
Hiçbir rüzgâr benzeyemez saçlarına

Güzelliğini aşacak qüzellik yoktur
Onu ben istesem de yaratamam
Senin güzelliğini gördükten sonra
Artık ben boyalara dokunamam

Ben ki hep bir aşmaya inanmıştım
Ama senin varlığını aşamam
Gözlerinde parlayan yüceliğe
Yaklaşmak istesem de yaklaşamam

Eksiksizi ben sende gördüm ancak
Bundan sonra eksiksizi yaratmayı umamam
İlk yenilgim en yüce yenilgimdir
Artık Ferhat'ın işi tamam

Neden bunca güzelliğin vardı da
Yeni güzellikler özledin boş yere
Neden böyle bir vuruşta yok ettin
Yoksa düşmanlığın mı vardı bana

Şirin karşı durdu Ferhat'ın sözlerine. Dedi ki:

Sen ki hep bir sonsuzun umudusun
Nasıl durur kalırsın yeniden doğmalara
Sen ki hep bir bitmezin şarkısısın
Nasıl boyun eğersin çaresiz kalmalara

Biz hepimiz bir tutkuya yaratıldık
Doğduk koyu ve yoğun yalnızlıktan
Biz ki durak bilmeyen yolcularız
Nasıl eksildik deriz zor yollardan

Artık yüklendik ya yaratmayı
Bütün güzellikler bizden sorulacak
İyiyi ve doğruyu yüklendik ya
Düşüncemiz her zaman sonsuzu arayacak

Bütün yarattığını sil istersen
İstersen yeniden koyul yaratmalara
Kendini azalmayacak bir tutku say istersen
Yürü bizi bekleyen zamanlara

Güzelliğimi aşmanı isterim
Yalnız kalmak istemem ben doğada
Kendimi yarattıklarınla anlayayım
Daha yüce güzellikler ver bana

Ferhat da, her yaratan gibi, yaratmayı istemese de yaratacaktı. Şirin
ona yepyeni güzellikleri duyurdu. Ferhat yepyeni güzelliklere doğru
yürüdü. Şirin'in köşkü, artık, bir güzellikler cennetiydi. Çok zaman
Ferhat da Şirin de her gün biraz daha büyüyen güzellikler karşısında
şaşkınlığa düşüyorlardı. Güzelliğin kaynağı şimdi artık yalnızca Fer-
hat değildi. "Sende bulduğum güzellikleri çiziyorum durmadan" derdi
Ferhat. Gün geldi, köşkün işlenmedik yeri kalmadı. Padişah, yaptıkla-
rına karşılık Ferhat'a bir torba altın verdi. Ferhat torbayı köşkün bir
köşesine bırakarak çıktı gitti. Giderken son bir bakışla baktı Şirin'e. Pa-
dişah olanları anladı, anlamazdan geldi. Onların birbirlerine zorunlu
olduklarını anlayamazdı elbet. Ne de olsa padişahtı. Yaratmakla yö-
netmek anlamaz birbirini.

Günlerden bir gün Şirin, Ferhat'a bir mektup yolladı. Mektubu götüre-
cek ikiyüzlü, onu önce Padişah'a verdi. Padişah mektuptan hiçbir şey
anlamadığı için ikiyüzlüye "götür ver bakalım altından ne çıkacak"
dedi.

Mektupta şunlar yazılıydı:

Yeraltından çıkar gibi maden
Oydukça yalnızlık çıkarılır
Aradığın geçmiş günler içinde
Yalnızlığın bir karşılığı vardır

Geçmeye çalıştığın geçitlerde
Koca şehirler boyunca yılgınlık
Durup durup sessizliğe uzanır
Bulut tutar gibi tutar gökleri

Oyarcasına bir duyarlığı
Öyle basıp geçmişler ki adım adım
Yüreğin işlek bir kaldırım
Korunduğun bütün zor zamanlarda

Öyle yürümüşler ki her yanından
Yıkım bile değil kalan geriye
Yeraltından çıkar gibi maden
Ölümleri oymuşlar yüreğine

İkiyüzlü, Ferhat'tan da Şirin'e bir mektup getirdi. Ama önce Padişah'a
okuttu mektubu gene. Padişah bu mektuptan da bir şey anlamadı.
"Götür mektubu ver Şirin'e, bakalım ne yapacak" dedi.

Mektupta şunlar yazılıydı:

Adım adım eskiyerek bir gün
Bakarlar ki yırtılmış torba
Saman gibi dağılır ortalığa
Umut bilip ömrünce götürdüğün

Yeni bir göz gibidir karanlığa
Yıkımını ilk gören her duyarlık
Bir ada gibi çizer duruşunu
Her yanında denizden bir yalnızlık

Yüreğindeki kuş vurulur alnından
Boş kanatlarıyla iner yere
Umutları kapanır göklerine
Zaman denen sesler duyulmaz olur

Yavaş yavaş çekilerek bir gün
Bakarlar ki çöl basmış denizi
Artık onu aramayın gemiler
Onun için sular çoktan bitti

Yazdı. Şehir susuzluktan yanıyordu. Her yerde su arıyorlardı. Sarayda
bir yudum su kalmayınca Padişah da arayıcılara katıldı. En önde Mü-
neccimbaşı büyülü sarkacıyla yürüyor, onu Padişah, vezirler ve halk
izliyordu. Akşama kadar yürüdüler. Güneş batarken, aralarından ayrı-
lıp şehrin güneyindeki dağı aşmış olan beş kişinin dorukta el salladık-
larını gördüler. Biraz sonra o beş kişi eteğe indi ve dağın öbür eteğin-
de çoşkun bir suyun sel gibi aktığını bildirdi. Müneccimbaşı sarkacını
o yöne doğru döndürerek bir şeyler mırıldandı ama, söyledikleri se-
vinç çığlıkları arasında yok oldu. Ancak, mühendisler Padişah'a bildir-
diler ki, o su dağ delinmeden şehre getirilemez. Ertesi gün bütün halk
dağı delmeye koyuldu. Gelgelelim, kayalar kazmalara geçit vermiyor-
du. Susuzluk son durağına geldiğinde, Padişah, dağı iki günde delebi-
lene istediğini vereceğini bildirdi. Çığırtkanlar haberi yaydılar. Bir
öğle üstü Ferhat, Padişah'ın karşısına geldi.

Ferhat, Padişah'a dedi ki:

Kazmalar kürekler yetmez dağı delmeye
Yüreğinden vermedin mi dağ susar
Dağı delen deldiği dağdan güçlü gerek
Yoksa hiç bir susuzluğa geçit vermez kayalar

Ne istemek ne bilmek yetmez dağı delmeye
Sen aşmayı bilmedin mi dağ susar
Su oralarda akar biz burada yanarız
Dalarak pınarların eksilmez düşlerine

Dağ ne bilecek kendinden vermeyi
Kayalar susuzluğu ne anlamış
Yaşamayı bilmeyen bilmez ki yaşatmayı
Dağ bitmez bir sessizliktir yokluğuna inanmış

Yürek direnmeyi bilse çoktan delinmişti dağ
Çoktan yenik düşmüştü varlığında kayalar
Şimdi o kuru çayda sular oynaşıyordu
Şimdi kıskanç bir çöle benzemezdi sokaklar

Bu dağı tek başıma deleceğim
Başeğmeyi bilmeyen yüreğimle
Bütün susuzlara haber salınsın
Yarın suyu getireceğim şehre

Ferhat'ı dinleyen Padişah'ın sevinçle söyledikleri:

Bilsin güneş
Bir karanlıktan sonra güne açılanı
Yıkasın yağmur
Yanmalardan sonra kül bağlayanı

Anlasın dereler sularını
Bütün kuşlarına saysın gökler
Renklerini tanısın çiçekler
Başaklar kavrasın tarlalarını

Nasıl Ferhat dağları anlamışsa
Dağlar bütün geçmezliğe bitmişse
Giyinsin umudunu bütün sular
Dahu uzaklara sersin uzaklarını

Nasıl dağlar tutamazsa suları
Nasıl deniz yok etmezse gidişleri
Her kopan kayada parlayan alınteri
Silsin bütün ölüm korkularını

Duysun bütün sabahlar
Geceden umut diye gündüze bağlananı
Görsün bütün kayalar
Sarsılmazlığında bitimsiz duranı

Kullanılmış umutları çıkarıp atın
Varacağınız yerlere vardınızsa
Anılara hiçbir şey saklamayın
Eğer insan gibi yaşadınızsa

Eski sular düşlerini bırakın
Dağların ardında yeni sular var
Yeni sabahlarda delin dağları
Susuzluktan suya çıkın birdenbire
Yoksa düşler birden çoraklaşırsa
İnsan hiç anlamadan yalnız kalır

Kullanılmış umutları çıkarıp atın
Yorgun umut anı olup kalmadan
Gökler kadar özgür olacaksınız
Kendinizi yıkayın anılardan

Sabah olmadan daha, Ferhat kazmasını omuzlayıp dağın eteğine
geldi. Başladı dağı delmeye. Her vuruşta adam büyüklüğünde kayalar
koparıyordu. Öğleye doğru Padişah, yanında Şirin ve adamlarıyla
dağın eteğine geldi. Baktı ki Ferhat dağın yarısını delmiş. Ferhat gelen-
lerin yanında Şirin i görünce sarsıldı. Şirin bir ara onun yanına gelerek
kimseye sezdirmeden bir mektup bıraktı avucunun içine. Ferhat,
ancak Padişah, Şirin ve vezirler döndükten sonra mektubu açıp okuya-
bildi. Okur okumaz, olduğu yere yığılıp kaldı. Bir ara toparlandı, sırtı-
nı bir kayaya dayadı. İçinden, dağı da Şirin'i de bırakıp, uzak, çok
uzak yerlere gitmek geldi. Ancak, koca bir şehrin umudu olmuşken,
dağı delmeden bir yere gidemeyeceğini düşündü. Yeniden kazmasını
aldı eline.

Şirin, mektubunda, önce, babasının şehre gelecek suyla birlikte
düğün dernek kurarak kendisini vezirin oğluna vereceğini, bunun
kendisi için ölüm demek olacağını, Ferhat'sız bir Şirin düşünemediği-
ni, tam bir açmazda olduğunu bildiriyor, sonra şunları söylüyordu:

Birden yaşadığım her şeyi ölmek
Her şeyi yeniden yaşamak istiyorum
Birden hiçbir şeyi duymak istemiyorum
Bitmiş bir şarkı gibi seziyorum kendimi

Yıkılsın istemiyorum artık duymazlığında dağlar
Baksın istemiyorum artık gözlerimi
Belki bütün bir evrenin güneşlerini
Belki ilk olarak ışıktan saymıyorum

Birdenbire söneceğini bilmezdim umudun
Sevincin böyle çabucak öleceğini bilmezdim
Böyle bir açmaza demir atmak nerelerden
Nasıl da birdenbire gelip buldu beni

Yeniden duymak istemiyorum yaşarlığımı
Hiç değilse bir gün ölmek bir tek gün
Ey bana kendini bir gün çok gören ölüm
Bir anlasan nasıl çok seviyorum seni

Ferhat, Şirin'in mektubundan yüklendiği acıyla bir türkü söyledi.
Türküyü, arkasında sessizce duran Şirin'in dinlediğini bilmiyordu.

Dedi ki türküde:

Sonsuz tutkulnrda aşar boşlukları
İner bir papatya sarısında güzellenir
Güneşin ilkbakışları vurunca
Gözlerin dinmezlikleri ummayan bir denizdir.

Yılları yürümüş ışıklar gibi uzaylardan
Gelir dönülmezliğin çizdiği yeryüzüne
Mavisi sessizlikte çoğalan gözlerindir
Akışını duyurur bitimsiz doğalardan

Sürer bir yaşarlıkta kesiksiz inanmayı
Dönmez çoktan eskimiş geçkin uçarlıklara
Yaşamaktan bildiği uzun bir dinmezliktir
Umutlanmaz korkak yalnızlıklara

İstesen de istemesen de anlamaz durmayı
Der ki -adım zamanlardır bitmişliklerde kalmam
Bir kere sana biçmiş ya kendini tamam
Hiçbir şey öğretemez ona sensiz olmayı

Şehir sudan umudunu kesmişti. Sessizce ölümünü bekliyordu. Kim-
senin dağın ardına gidecek gücü yoktu su içmek için. Gitmeye kalkan-
lar baygın yığıldılar dağın yamacına. Şimdi kayu bir sessizlik yalnızca
Ferhat'ın kazmalarıyla yırtılıyordu. Ferhat, üzgün, Şirin'in mektubuna
karşılık olan türküyü söylediği zaman arkasında Şirin'in bulunduğunu
bilmiyordu. Biraz sonra bir hışırtı oldu, Ferhat arkasına baktı, Şirin'i
gördü. Kucaklaştılar. Şirin, saraya dönerlerken, bir yolunu bulup
babasının yanından ayrılmış, koşa koşa Ferhat'ın yanına dönmüştü. Susuz-
luktan kuruyan gözleri, dudakları, artık son gücünü harcadığını göste-
riyordu. Uzun zaman birbirlerinden ayrılmadılar. Sonra baktılar ki
güneş batmaktadır ve su gecikirse şehir kırılacaktır, birlikte çalışmaya
koyuldular. Ferhat kazmasıyla kocaman kayaları koparıyor, Şirin de
kendisinden umulmayacak bir güçle bu kayaları açılan tünelin dışına
çıkarıyordu. Şehir büyük bir sessizlik içinde yavaş yavaş erimekteydi.
Ferhat gittikçe koyulan sessizliği duydukça kazmasını daha büyük bir
hınçla sallıyor, güneş batmadan önce dağın ardındaki gür suyu şehre
akıtmak istiyordu. Açılan tünelin bir ucunda ışıklar kırmızılaşmaya,
tünelin içini karanlığa göğüs geren koyu bir pembelik sarmaya başla-
dığı sırada, güçlü bir kazma vuruşuyla düşen bir kayanın yerine dolan
mor ışıklar bu büyük çabanın sonunu müjdelediler. Ferhat daha sonra
suyla tünel arasına büyük bir ark açtı, suyun akış yönünü değiştirdi.
Biraz sonra şehirden gelen çığlıklar, ölüm saçan susuzluğun sonunu
bildiriyordu. Ferhat ve Şirin, bir ağacın gövdesine sırtlarını dayadılar,
düşünceye daldılar. Gittikçe artan uzak çığlıklar arasında akşam pem-
beden koyu maviye doğru değişerek ilerliyordu.Bu güzel bitişin
kendilerinin sonu olacağını bilerek susuyorlardı. Uzun uzun sustular.
Sonra artık günün son ışıkları da uyumaya gidince, yavaşça yerlerinden doğ-
ruldular. O sırada ne Ferhat, Şirin'in gözünden akan bir damla yaşı ne
Şirin, Ferhat'ın gözünden akan bir damla yaşı görebildi.

Ferhat, Şirin'e dedi ki:

Varlığın varlığıma karışacak
Umut yorulmaz bir atlı gibi çıktı geliyor
Dünyamızda gözlerinin vazgeçilmez mavisi kurulacak
Bunu hayır diyenler de biliyor

Ölümlerden ölümsüzlük devşirenlerde
Eski bir kolaylıktır kendinden utanmak
Çok eski bir zorluktur seni sevmek
Bulutların yağmurlardan koparıldığı yerde

İnançların durup kaldığı günde
Her direnç bizim için sonsuza açılıyor
Çöllerden daha kuru ve bitkin bekleyişlerde
Her umutsuzluktan sonra sular başlıyor

Sen yaşamsın bir yandan olmaza değişirsin
Yıkarsın bütün umudu geçilmez dağlarında
Bir yandan bize bütün maviyi getirirsin
Ölmezliği gök bilen kuşların kanadında

Umut olmazlıkları bilmeyen ülkedir
Hiç durmadan seni bana ulaştıran
Yalnızlık bir korkudur dönüp dönüp
Gelip gene kendisine başlayan

Şirin, Ferhat'a şu karşılığı verdi:

Deniz susayınca gök
Bir yağmur deniziydi çılgınlaşan
Sanılırdı ki bir gün saçlarından
Umulmadık denizler gelecek

Yaşar gibi mavisinde bir çiçek
Bir kuş bir ince uçuşu söyler gibi
Bir böcek bir ilk yazı anar gibi
Her yoklukta varlığın bilinecek

Gün bitince pembeliğinde akşam
Bir yeni gün umuduydu bekleyişle
Durmak bilmez yolcuydu
Daha yolcu olurdu hergidişle

Duyar gibi dönmezliği bir akış
Karanlığı bilmez gibi sabahlar
Saatlar bir inanca koşar gibi
Her bakışa gözlerini getirecek

Deniz başlayınca gök
Bir sonsuzluktu sulara karışan
Bir güneşsin güne doğduğun yerde
Kovulmaktan yorgun yolcudur akşam

Ferhat ve Şirin dağdan şehre indiler. Suya kanmış bir kalabalık her
yanda sevinç gösterilerinde bulundu onlara. Ferhat da, Şirin de,
suya kavuşan kalabalığın övgülerinden kurtulabilmek için koşarcasına sara-
ya girdiler. Padişah ve adamları Ferhat'ı bekliyordu. Padişah, Ferhat'la
Şirin'i bir arada görünce öfkelendi ama bir şey demedi. Ferhat'ı yanına
çağırdı. Bir torba altın uzattı ona. Ayrıca, "dile benden ne dilersen"
dedi. Ferhat, Padişah'a , altın istemediğini, yalnızca ve yalnızca
Şirin'i istediğini söyledi. "Bir dağ delicinin Şirin'i istemesi büyük
saygısızlık" diye bağırdı Padişah. Adamlarına bağırdı: "Götürün bu dağ
deliciyi zindana atın, akıllanana kadar kalsın orada." Ferhat yorgundu,
zindana girer girmez uykuya daldı.

Zindancılardan biri, gün doğarken bir mektup uzattı gizlice Fer-
hat'a. Mektup Şirin'dendi. Diyordu ki Şirin:

Seninle bir dönülmeze inanan
Her zaman seninle bir Şirin var
Sen git senin peşinden geleceğim
Bizi kolay ayıramaz korkular

Satır satır yazılsa da duygulardan
Ölümlere yokluklara ağıtlar
Unutulmuş serüvenler kadar sönük
Bir gitme umudu sana yeter

Yüreğinin derininde koşup duran
Çocuklar kadar korkusuz tutkular
Anlatır her uzaktan geçene
Dağların ardında gür sular var

Öğreneceğin hiçbir şey kalmadı
Yalnızlıklardan ve suçlu yasaklardan
Büyüteceğin umutlar yok
Umut çoktan çekildi bu saraydan

Bir gitme tutkusu sana yeter
Gitmesen de sen yolcusun burada
İçin bilinmedik dağlara doğru koşsun
Gözlerin gün boyu gezinsin ufuklarda

Bir gün sonra, gene gün doğarken Ferhat'a Şirin den bir mektup
daha getirdiler. Diyordu ki Şirin:

Yaşamak güvenemeden
Direnemeden tutulamadan
Harman yerlerinde savrulamadan
Uzun bir boşlukta gelip gitmek

Bir akşam bir bulutu özleyemeden
Bir ilkyaz yağmurunu isteyemeden
Kılıcının ucuna gelen sevinci
Çekip bir yalnızlığa işleyemeden

Bir gecenin düşlerde uzayan yerinde
Kalmak bir yarına doğmayı bilemeden
Bekleyip en uzun yollardan özlemlerle
Bir tutku gibi çıkıp gelemeden

Yaşamak dalgasız sular gibi
Rüzgârsız yelkenler gidişsiz yollar gibi
Çekilmek kurumuş saksılar gibi
Pencere içlerinden kapı önlerinden

Yaşamak bitmişlikte uykular kadar
Büyüyüp kırgın kaygılar örneği
Bir uzağa çekilip dağlar gibi
Yükseklerin şarkısını söyleyemeden

Ondan bir gün sonra, gene gün doğarken, bir mektup daha geldi
Şirin den Ferhat'a. Diyordu ki Şirin:

Günler birer bekleyiştir geçilir
İnancında getirmez bir korkuyu
Koca şehir sana çok görse de
Aşılmaz dağlardan taşıdığın umudu

Sana zaman bir şarkıdır söylenir
Der ki çığlıklardan yorgunsan eğer
Umut gemileri batmadan daha
Kendini başka bir maviliğe ver

Başka bir rüzgârda yürü tutkuyu
Bir gün sevince varmayı bırakma
Tut ki boydanboya çöktü sevgiler
Soracağın ne kaldı yalnızlığa

Bilirsin ki dıştan yıkamazlarsa
Gelir içten alırlar kaleleri
Kavgada yere sermezler de
Kavgasız bırakırlar önce seni

Unutur musun bir gün
Seni sessizce arkadan vuranı
Yazık sana çok gördüler
Kavgada vereceğin bir avuç kanı

Şirin'in Ferhat'a gizlice mektup yolladığını duyan Padişah kızını ya-
nına çağırttı ve "üç gün içinde düğünün olacak, bilesin" dedi. Şirin, ba-
basına, Ferhat'dan başkasını istemediğini, başkasına vermeye kalkarsa
kendini öldüreceğini kesinlikle bildirdi. Padişah, Şirin'in bu sözleri
üstüne iyice öfkelendi, Adamlarına buyurdu: "O Ferhat denen dağ deli-
ciyi çıkarın zindandan, söyleyin ona, hemen bu şehirden çekip gitsin.
Yoksa boynunu vurdururum." Şirin babasının yanından çıktığında yı-
kılmış gibiydi. Gene de umutluydu. Zindanın kapısına koştu. Adam-
lar Ferhat'ı çıkarıyorlardı. Şirin, Ferhat'a "dağlarda bekle beni" diyebil-
di. Hemen Ferhat'ı uzaklaştırdılar, götürüp şehrin kıyısına bıraktılar.
Ferhat su getirmek için oyduğu dağa çıktı. Bir mağara oydu kendine.
Orada yalnızca acılarını ve umudunu yaşamaya koyuldu.

Düğün başlamak üzereydi. Ertesi gün çalgılar çalınacaktı. Vezirin
oğlu traş olmuş, yenilerini giymişti. Sarayda başdöndürücü bir gidiş-
geliş göze çarpıyordu. Kadınlar Şirin'i kandırmaya çalışıyorlardı uzun
uzun. Sözü biri alıyor, öbürü bırakıyordu. Şirin susuyordu. Bir fırtına
öncesinin sessizliği gibiydi. Üstünde ne yapacağını bilenlerin dinginli-
ği vardı. Su şaşırtan ve korkutan dinginlik, akşama doğru kesin bir se-
vince bırakmıştı yerini. Son dakikaya kadar Ferhat'a kavuşmayı dene-
yecek, kavuşamazsa odasının penceresinden usulca aşağıya
bırakacaktı kendini. Yaşamakla da, ölmekle de Ferhat'ın olabileceğine
inanıyordu. Gülüyor, şarkılar söylüyordu. Akşam geceye doğru deği-
şirken, sarayın kapısını bekleyen bekçinin yanına gitti. Ondan kendisi-
ni kapıdan bırakmasını istedi.

Şirin, sarayın kapısındaki bekçiye dedi ki:

Gün doğdu umut kırıldı
Bırak beni gideyim
Dünyam bütün karardı
Bırak beni gideyim

Ben topraktan ayrılamaz bir suyum
Denizlerini özleyen gemiyim
Uçuşlara susadı kanatlarım
Bırak beni gideyim

Çekildi özsularım dallarımda
Onmaz bir durgunluğum yalnızlıkta
Her geçen gün biraz daha geceyim
Bırak beni gideyim

Tutkuyu tutma kapılarda
Nilüferler boğulmadan sularda
Acılar onu yıkmadan dağlarda
Bırak beni gideyim

Nasıl olsa yolum çizili benim
Ben ya Ferhat demişim ya da ölüm
Ey benim yoldaşım umut gözlüm
Bırak beni gideyim

Bekçi sessizce açtı kapıyı, tek söz söylemeden. Şirin gecenin karanlı-
ğında usulca süzüldü dışarıya. Karanlığı boydanboya koşuyordu. Fer-
hat'ı bulmak için sabahı beklemeliydi. Bir ağacın dibine çöktü, bekle-
meye başladı. Gece bitmek bilmeyen bir ağırlık gibi uzadıkça
uzuyordu. Şirin, uyanık, düş gördü sabaha kadar. Bu düşlerin her bi-
rinde, kendisini çoğaltan, yücelten, kendisinin çoğalttığı, yücelttiği Fer-
hat vardı. Sabahı anlatan ilk ışıklar Doğu'da kıpırdanmaya başlayınca,
Şirin, "ölüme de, yaşamaya da benzer bir gün doğuyor" dedi. Gün do-
ğudan ilerledi, Şirin'in ayaklarına kadar geldi ilk ışıklarıyla. Şirin dağa
doğru yürümeye başladı. Dağ onu yokuşunda engelleyecek yerde,
onun yürüyüşüne yürüyüş, gücüne güç katıyordu. Uçuyordu sanki
dağın yükseklerine. Ferhat'ın mağarasının dorukta olduğuna inanıyor-
du. Doruğa yaklaşınca "Ferhat" diye seslendi.

Şirin'i özlemle kucaklayan Ferhat ona şunları söyledi:

Umutların doğduğu yerde geldin
Güneşle birlikte doğdun sabaha
Madem ki böylesine güzelliksin
Bir dağ çiçeği taksan saçlarına

Sarsılmazlığında bir kalesin
Dünyada hiçbir ordu yıkamaz burçlarını
Kıyıları çok uzak bir denizsin
Benim diyen gemiler geçemez dağlarını

Gülünç ettik ya ölümü ona bak
Yaşarlığı en kesin belirleyebildik ya
Artık ölüm her yerde utanacak
Ferhat ile Şirin'e göz koymakla

Kucağında ölüme ölüm demem
Umudunda yok olmalar bir hiçtir
Gökleri mavisinden koparmak isteyene
Artık ölüm bir çıkar yol değildir

Ölmezliği bulduk ya sonunda
Varlığımızla yarattık sonsuzu
Haydi kalk uzaklara gidelim
Ölüm sonsuza bölmeden umudumuzu

Şirin'in Ferhat'a söyledikleri:

Ölümler kolay sandı sevinçleri
Bire ona yüze bölerim sandı
Duyuyorum en güzel sabahımda
Ölüm boş yere yokluğa inandı

Ölümler kolay sandı bitişleri
Bir kılıçta sonsuza yıkacaktı
Biliyorum en güzel inancımla
Ölüm kendine yok yere inandı

Ölüm her günkü gücüne yanıldı
O sandı ki dur dese duracaktık
Ölüm belki de bizi çocuk sandı
Onu görür görmez ağlayacaktık

Bir korkuyu sunacaktı da bize
Korkuda çöller gibi yanacaktık
O sandı ki o bize inanmazsa
Biz ona çaresiz inanacaktık

Ölümler kolay sandı sevinçleri
Bire ona yüze bölerim sandı
Biz bir olmuş iki aynı inançtık
Ölüm eksikliğinde kalakaldı

Yaratanlar
Birer sonsuzluksunuz
Olmazı yoksadınız bir evrende
Ölüm alsa neyi alacak sizden
Ölüm verse ne verecektir size
Siz her açmaza birer umutsunuz

Ölümünüzde suçumuz büyüktür
Yaşarken acı çektiniz
Ondan da biz suçluyuz
Neyleyelim siz sonsuz büyüktünüz
Biz pek ayak uyduramadık size
Bizi size bırakmadı korkumuz

Uyamadık büyüklüğünüze
Siz birer tanrısınız

Ferhat ile Şirin dağı aşıp bilinmedik uzaklara doğru yürümeye baş-
ladılar. Oysa büyük bir kalabalık peşlerindeydi. Onlar su başlârında
dura dura, çiçek toplaya toplaya ilerliyorlardı. Kalabalık, kızgın bir ça-
bayla koşturuyordu. Başta büyülü sarkacıyla Müneccimbaşı, onun ya-
nında Padişah, arkalarında vezirler ve damat, daha arkada da cellatlar
vardı. Bir su başında yakaladılar Ferhat ile Şirin'i. Önce Ferhat'ı
Şirin den ayırmaya çalıştılar. Ayıramadılar. O zaman cellatlardan biri
Ferhat'ın sırtına bir bıçak sapladı. Ferhat, Şirin'le birlikte yere yıkıldı.
Şirin'i götürmeye gelen Padişah kızının üstüne eğildi. "Kalk artık, bu iş
bitti, gidiyoruz" dedi. Bir de baktı ki, Şirin de Ferhat'la birlikte gitmiş-
tir. Padişah yanmasına yandı ama, ölümlerin ardından yanmak dayanmak mıdır?
Şimdi yüzyılların basıp geçtiği bu uzak ülkede Ferhat ile Şirin her
olmaza başkaldıran birer umut olarak masallarda, türkülerde, sevinç-
lerde, tutkularda, inaçlarda yaşarlar. Kime sorsanız, Ferhat ile Şirin'in
öldüğünü söyleyemez. Ölümün el uzatamadığı yerdedir onlar, onlar
ölümsüzlüğün kendisidir. Yaşarken dirençtiler, yaşarlıkları bitince
ölümsüz oldular. Ölüm bir yoketme tanrısı olmayı onlarla birlikte
elden kaçırdı. Ferhat ile Şirin'den beri ölüm, yalnızca yaşamayanları
alıp gidiyor. Bir direnci, bir güzelliği, bir inancı yaratmışlar için ölüm,
o günden beri çaresiz bir gülünçlüktür.

Afşar Timuçin

Destanlar