Şiir, Sadece: Gazel LIX

17 Mart 2011 Perşembe

Gazel LIX

Fe'ilâtün/Fe'ilâtün/Fe'ilâtün/Fe'ilün


1. Fâş kıldım gamuın ey dîde-i hûn-bâr menüm 
    Eyledün merdüme nem olduğm izhâr menüm

2. Dehenin isterem ey ışk yoğ it varlığum
    Ki yoğ olmakda bu gün bir garazum var menüm

3. Çıhmış ağyar ile seyr itmeğe ol merdüm-i çeşm 
    Bu aceb merdümi çıhmış gözüm ağlar menüm

4. Bu temennada kim ol şem' ile hem-sohbet olam 
    Dûd-ı âh itdi dünüm tek günümi târ menüm

5. Mevc ile gönlünü ey eşk kopar yamandan 
    Nâle ile başum ağntdı bu bîmâr menüm

6. Çıhmış ol şûh bu gün tökmeğe kanın görenün 
    Girme ey göz kerem it kanuma zinhar menüm

7. Ey Fuzûlî der ü dîvâra gamum yazmakdan 
    Şâhid-i hâl-i dilümdür der ü dîvâr menüm 


Fuzuli
1. Ey kan saçan gözüm! Gamımı herkese yaydın, insanlara be­nim nem (neyim) olduğunu açıkladın.

Nem kelimesi neyim ve nem (ıslak, yaş) anlamlarıyla tevriyeli kullanılmıştır. Nem (yaş), dide-i hun-bâr (kan yağdıran göz) ve mer-düm (göz bebeği) arasında ihamı tenasüp sanatı vardır.

2. Sevgilinin ağzını istiyorum. Ey aşk! Varlığımı yok et, çünkü bu gün yok olmaktan benim bir maksadım vardır.

Yok denecek kadar küçük oıan ağızla yok kelimesi birlikte kul­lanılmış olup sevgilinin ağzı gibi yok et, yani aşkta mahvet, öldür den­mektedir. Yok ile var arasında tezat bulunmaktadır. Gözümün bebeği aynı zamanda sevgi ifadesi olduğundan cinas sanatı yapılmıştır. Çıkmış kelimesinde de cinas vardır.

3, O gözbebeği (sevgili) başkalarıyla gezmeye çıkmış. Bu şaşı­lacak şey, bebeği çıkmış gözüm ağlıyor (çünkü gözbebeği çıkınca göz kör olacağı için ağlayamaz).

4. Onun (sevgili) ile beraber olup sohbet etmek arzusuyla ahi­min dumanı gündüzümü gecem gibi karanlık etti.

Gece karanlıkta mum yakıldığı gibi, ahin dumanı gündüzünü ge­ce gibi karartarak yüzü mum gibi parlak sevgilinin ışığında onunla bir­likte olmayı istemektedir.

5. Ey gözyaşı (seli)! Dalganla gönlümü koparıp yanımdan uzak­laştır. Bu hasta (gönül) inleyerek benim başımı ağrıttı.

6. O şuh (sevgili) bu gün her gördüğünün kanını dökmeye çık­mış. Ey göz! Kerem et sakın benim kanıma girme (onu göreyim demf seni de öldürür).

Öldürmek anlamında «(birisinin) kanını dökmek», «(birisinin) kanma girmek» deyimleri kullanılmıştır.

7. Ey Fuzûlî! Gamımı kapıya, duvara (her yere) yazdığım için kapı ve duvar gönlümün haline şahittir.

Hiç yorum yok: