Şiir, Sadece: Gazel XXX

15 Mart 2011 Salı

Gazel XXX

Mefâ'îlüıı/Mefâ'îlün/Mefâ'îlün/Mefâ'îlün


1. Perişan halk-ı âlem âh u efjgfin itdügümdendür 
    Perişân olduğum halkı perişan itdügümdendür

2. Ten-i zârumda derd-i ışk gün günden füzûn olmak 
    Yeten bî-derde tedbîr ile derman itdügümdendür

3. Gözüm kim bağrumun kanın töker pergâle pergâle 
    Dem-â-dem ârzû-yı la'l-i cânân itdügümdendür

4. Degül bî-hûde ger yağsa felekden başuma daşlar 
    Binasın tîşe-i ahumla vîrân itdügümdendür

5. Kaçan rüsvâ olurdum kan yudup sabr idebilseydüm 
    Melâmet çekdügüm bî-hûde efgân itdügümdendür

6. Hatâ senden degül cismüm ohından bî-nasîb olmak 
    Habâb-ı eşk-i gül-gûn içre pinhân itdügümdendür

7. Fuzûlî ihtilât-ı merdüm-i âlemden ikrâhum 
    Perîveşler hayâlin mûnis-i cân itdügümdendür


Fuzuli

1. Ah ve figan ettiğimden dolayı dünya halkı perişandır. Perişan olduğum halkı perişan ettiğim içindir.

2. İnleyen tenimde aşk derdinin günden güne artması her gelen dertsize derman etmek için tedbir aldığımdandır (yani dertsizlere der­man edebilmek için tedbir alıp aşkımı artırıyorum}.

Âşıklar dertsiz insanı hasta sayarlar. Fuzûli, yanına gelen her dertsize dert verip dermana kavuşturmak için derdini artması hususun­da tedbir aldığını söylüyor.

3. Her an sevgilinin lal gibi kırmızı dudağım arzu ettiğimden gözüm bağrımın kanını parça parça döker.

Lal kırmızı ve kan arasında renk ilgisi vardır.

4. Abımın kazması ile feleğin binasını viran ettiğimden gökten başıma taşlar yağsa bokuna değildir.

Felekten başa taş yağmak, felekten zulüm görmek yani talihsizlik anlamındadır. Fuzûlî ettiği ahlarla feleğin binasını yıktığı için başına taşların yağdığını söyleyerek hüsn-i talll sanatı yapmıştır.

5. Kan yutup sabredebilseydim rezil rüsva olur mu idtaı, hal­kın beni ayıplamasını çekmem boş yere feryad ettiğimdendir.

6. Osmimin, attığın oktan nasibini almamasının hatası senden değildir. Vücudumu gül renlkli (kanlı) gözyaşı kabarcığının içinde gizlediğimdendir.

Sevgilinin okuna hedef olmak şairi daima memnun eder. Şairin vücudu etrafını çeviren gül renkli (kanlı) gözyaşlarının üzerindeki hava kabarcığının içine gizlenecek kadar kflçülüp yok olduğundan sev­gilisinin attığı oktan nasibini alamamıştır.

7. Fuzûli dünya halkıyla kaynaşmaktan iftihar edişim peri gibi güzellerin hayalini canıma arkadaş ettiğimdendir.

Merdüm (insan), peri, hayal, can kelimelerinde iham-ı tenasüp sa­natı vardır. Perinin güzel olduğuna ve gözle görünmeyip insanlardan kaçtığına inanılır. Fuzuli, peri gibi güzellerin hayalini kendisine can yoldaşı ederek sevgisinin yüceliğini ve maddi hazlarla İlgisi bulunmadı­ğını gösteriyor.

Hiç yorum yok: